Қазақстанда жемқордың әлеуметтік портреті жасалды

Қазақстандық сарапшылар мемлекеттік органдардың ашық есептік деректері негізінде республикадағы сыбайлас жемқордың әлеуметтік портретін жасады. Көбінесе бұл 26-39 жастағы ер адамдар, ал сыбайлас жемқорлық туралы істердің ең көбі Алматы, Нұр-сұлтан және Шымкент қалаларында әшкере болған.

Зерттеу кезінде 2019-2021 жылдың 11 айы аралығында сот актілер банкінде жарияланған қылмыстық сыбайлас жемқорлық істерінің жалпы 1 524 материалына талдау жасалды. Қылмыстық Кодекстің 11 сыбайлас жемқорлық бабы бойынша соттардың айыптау шешімдері талданады.

Осы істердің материалдарын зерделеу сот шешімі бойынша сыбайлас жемқорлық қылмыстар жасауға кінәлі деп танылған адамдарға қатысты мынадай тұжырымдар жасауға мүмкіндік берді:

- Сыбайлас жемқорлық қылмыстарының 83% - ын ер адамдар, 17% - ын әйелдер жасайды;

- Сыбайлас жемқор ерлердің жасы 18-71 жасты қамтиды, сыбайлас жемқорлық қылмыстардың үштен екісін олар 26-39 жас аралығында жасаған. Жыл сайын орта есеппен 20-40 сыбайлас жемқорлық қылмысын осы жастағы ер адамдар жасаған;

- Сыбайлас жемқорлық қылмыстарының 30% - ын басшылық деңгейдегі ер адамдар жасаған;

- Көбінесе жемқор ер адамдарға қатысты айыптау шешімдері пара алу, пара беру, қиянат жасау және билікті асыра пайдалану үшін шығарылды;

- Сот шешімімен сыбайлас жемқорлыққа кінәлі деп танылған әйелдер арасында жас шамасы 22-62 жас аралығында. Басшы әйелдердің үлесіне сыбайлас жемқорлық қылмыстарының 29%-ы тиесілі болды;

- Әйелдер арасында сыбайлас жемқорлық қылмыстарын жасаудың негізгі шыңы 28-43 жасқа келеді. Жыл сайын орта есеппен 4-6 сыбайлас жемқорлық қылмысын осы жастағы әйелдер жасаған;

- Әйелдер пара беру, пара алу, парақорлыққа делдал болу, қызметтік жалғандық, өкілеттіктерін асыра пайдалану фактілері бойынша қылмыстық істерге тартылған;

- Сыбайлас жемқорлық бойынша сот шешімдерінің ең көп саны Алматы облысында, Шымкентте, Нұр-Сұлтанда, Алматыда және Батыс Қазақстан облысында шығарылғанын көрсетті....