Денсаулыққа қасақана, ауырлығы орташа зиян келтіру – түрмеде отырған журналист Әйгерім Тілеужанға қылмыстық кодекстің 107-бабы бойынша жаңа айып тағылып отыр. "Алматы әуежайын басып алу" ісі үшін жазасын өтеп жатқан журналиске қатысты жаңа қылмыстық істің егжей-тегжейін адам құқығын қорғаушылар айтып берді. Ulysmedia.kz сол отырыста не айтылғанын тыңдап қайтты.
Әйгерім Тілеужаннің адвокаты Айнара Айдарханованың айтуынша, белсендінің үстінен қылмыстық кодекстің 107-бабы бойынша жаңа қылмыстық іс қозғалған.
Колонияда не болды
- Аса ірі мөлшерде алаяқтық жасағаны үшін екі рет сотталған әйел Жауғашты кенті мекемесінің әкімшілігіне арызбен жүгінген. Ол Тілеужанова денесіне зақым келтіріп, саусағын сындырды деп мәлімдеген. Бұл факт бойынша мекеме фельдшері сотталғанды қарап, анықтама жазды. 2024 жылдың 5 наурызында Іле ауданында сараптамасыз қылмыстық іс қозғалды, - дейді Анара Айдарханова.
Ол қылмыстық іс қозғалғаннан кейін бір күннен соң ғана оған іс материалдарымен танысуға мүмкіндік берілгенін айтады.
- Әйгерімге қатысты арыз жазған сотты адамның медициналық сараптамадан өтуден бас тартқаны белгілі болды, бұл қажет емес және қолда бар анықтамалар жеткілікті деп шешсе керек.
Арызданушы сараптаманы "қаламайды"
Іс бойынша анықтаушы медициналық тексеруді тағайындаған, бірақ ол жүргізіліп жатқан институттың директоры оны жүргізуден бас тартқан.
– Ол сараптама тағайындау туралы қаулы қараусыз қалуы керек деп санайды, өйткені өтініш беруші сараптамадан өтуден бас тартады, - дейді Айнара Айдарханова.
Адвокаттың пікірінше, тергеуде Әйгерім Тілеужанның сотталған адамға дене жарақатын салғаны туралы дәлелдер жеткіліксіз болғандықтан, қылмыстық іс тоқтатылуы тиіс.
– Егер өтініш арызданушы әйел Тілеужанова өзін ұрып-соқты деп есептесе, ол өзінің жеке басын растап, осы фактіні дәлелдеуі керек. Қазір қылмыс құрамы жоқ. Бұл билік тарапынан Әйгерімге жасалған қудалау деп санаймыз. Тіпті түрмеде оған қарсы қылмыстық іс қозғалып отыр.
Неліктен жаңа іс қозғалды
Адвокат бұл кассациялық шағымды қабылдамау үшін жасалған деп болжайды.
– Айыптаушы тіпті колонияда болса да Әйгерім заңға қайшы әрекеттерді жалғастырып жатқанын және бұл оны заң бұзатын адам ретінде сипаттайтынын көрсетіп, осы фактіге сүйенгісі келеді - дейді адвокат.
Құқық қорғаушы Әлнұр Ильяшев колонияда Әйгерім Тілеужанмен кездескен. Әйгерім өзінен 20 жас үлкен әйелдің ұзақ уақыт бойы бәле іздеп, мазасын алғанын айтқан.
- Бақытымызға орай, бұл жазасын өтеп жатқан басқа әйелдердің алдында орын алды, сондықтан егер іс әлі де жалғасып, Әйгерім Тілеужанды қылмыстық жауапкершілікке тартуға тырысатын болса, онда олар іс жүзінде қалай болғанын айтып, заңсыз қылмыстық жауапкершілікке тартуға жол бермейді деп үміттенеміз, - деп үміттенеді Ильяшев.
Сөз арасында қоғам өкілдері Әйгерім колония әкімшілігіне кедергі келтіретінін, өйткені ол басқа тұтқындарға өз құқықтарын қорғауға көмектесетінін атап өтеді.
Естеріңізге сала кетейік, Қаңтар оқиғасы кезінде Әйгерім Тілеужан А"лматы әуежайын басып алу ісі" бойынша төрт жылға сотталған еді. Сот пен тергеудің мәліметінше, Тілеужан әуе кемелерінің қозғалысын, оның ішінде ҰҚШҰ әскерлерінің десантын бұғаттауға түрткі болған тәртіпсіздіктерді ұйымдастырған. Тлеужаннан басқа сотталушылар орындығында тағы төрт адам болды, олар да сотталып кетті.
Сот процесінде белсендінің қорғаушылары тергеу біржақты болды деп бірнеше рет мәлімдеме жасады. Сот сотталушылардың кінәсіздігінің көп дәлелін ескермеді, ал айыптауға оқиға туралы аз білетінін жасырмаған куәгерлердің айғақтары негіз болған. Тілеужанның қатысқанын бейнежазбаларда расталмады. Басқа сотталғандар Әйгерім Тілеужанованың атына тағылған айыптардың орнына тергеумен мәмілеге баруды ұсынғанын айтты.
Азаматтық белсенділер мен саяси қайраткерлер Тілеужан жағына шыққанын атап өткен жөн. Алайда сот тағылған айыпты дәлелденген деп шешім шығарды.