Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы бір доллар 545,2 теңгеге дейін жетуі мүмкін деген болжам жасады, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Сарапшылар мұнайға деген сұраныстың төмендігі және жоғары базалық мөлшерлеме жаңа жылда ЖІӨ өсуін шектеуі мүмкін екенін айтады.
МӘН-ЖАЙЫ
Талдау орталығы 2024 жылғы желтоқсандағы кейбір индикаторларға қатысты қаржы нарығының кәсіби қатысушыларының кезекті сауалнамасының нәтижелерін ұсынып отыр. Зерттеуде қаржы нарығының кәсіби қатысушыларының, банк, сақтандыру, брокерлік ұйымдар өкілдерінің, талдау және қазынашылық бөлімшелері қызметкерлерінің пікірі зерделенген.
“Қаржы нарығы сарапшыларының ұлттық валюта бағамына қатысты күтулері қарашада теңгенің айтарлықтай әлсіреуі аясында айтарлықтай нашарлады (+5%): бір айдан кейін USDKZT жұбы бойынша бағам бір доллар үшін ₸524,1 (ағымд. ₸513,62) белгісінде болжанады. Оның үстіне теңгенің нығаю үрдісі 12 ай көкжиегінде де болжанбайды: доллардың ұлттық валютаға қарсы өсуі ағымдағы мәннен 6% - бір доллар үшін 545,2 теңгеге дейін құрауы мүмкін. Сауалнама желтоқсан айының басында, сарапшылардың пікіріне әсер етуі мүмкін ұлттық валюта бағамының қатты әлсіреу кезеңінде жүргізілгенін атап өткен жөн” делінген хабарламада.
ТЕҢГЕ ЖАҒДАЙЫН АЙҚЫНДАЙТЫН ФАКТОРЛАР
Сарапшылар теңгеге қысым Ресей рублінің ішкі факторлары мен құбылмалылығынан басқа, мұнай бағасының айтарлықтай төмендеуімен байланысты болуы мүмкін екенін айтады.
“Бір жылдан кейін АҚШ-та мұнай өндірудің ұлғаюы кезінде Қытай мен Еуропаның шикізатқа деген сұранысының әлсіздігіне байланысты мұнай бағасы барреліне $71,7 ($77,4 ай бұрын) деңгейінде күтілуде. Сондай-ақ 2025 жылы ОПЕК+ алдындағы жақында қабылданған міндеттемелер шеңберінде ҚР-да мұнай өндіру көлемін қысқартуы мүмкін. Аталмыш шара қараша айындағы отырыста базалық мөлшерлемені бірден 100 б.п.-ға, 15,25%-ға дейін көтеру айырбас бағамын тұрақтандыру және бағаның өсуін тежеу жөніндегі шаралардың біріне айналды. Осыған қарамастан, сауалнамаға қатысқан қаржы нарығы сарапшыларының базалық мөлшерлеме бойынша қаңтар айындағы шешімге қатысты пікірлері жағдайдың одан әрі дамуына қатысты жоғары белгісіздікті көрсетеді: 55%-ы оның ағымдағы деңгейде ақталуын күтеді, 25% – 100 б.п. төмендейді, 20% – 75 б.п. жоғарылайды” дейді мамандар.
ИНФЛЯЦИЯ
“Елдегі бағаның өсуіне импортталатын инфляцияның күтілетін үлесі, мұнай бағасының және ұлттық валюта бағамының қайта қаралуы аясында инфляциялық күтулердің өсуі байқалады: бір жылдан кейін инфляция бір ай бұрын 8,4%-ға қарсы 9,5% құрауы мүмкін. Бұл елдегі қатаң монетарлық жағдайларды ұзақ уақыт ұстауды қажет етуі мүмкін: бір жылдан кейін базалық мөлшерлеме 14,25% (бір ай бұрын 13,0%) деңгейінде болжанады” делінген қауымдастық хабарламасында.
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСІМ
Мұнай өндірудің ықтималды қысқаруы, оған төмен бағалар және жоғары пайыздық мөлшерлемелер салдарынан іскерлік белсенділіктің баяулауы келесі жылы ҚР ЖІӨ өсу қарқынына теріс әсер етуі мүмкін.
Сарапшылар ЖІӨ өсімі ұлттық банк жоспарлап отырғандай 4,5–5,5% және ұлттық экономика министрлігі болжағандай 5,6% емес, 4,4% ғана болуы әбден ықтимал деп отыр.
