Жаңа жылдық тағамнан уланып қалғанда тез арада әрекет ету өте маңызды. Қажетті қадамдар:
1. Белгілерді бақылау
- Егер жүрек айну, құсу, іш өту, іштің ауыруы, дене қызуы немесе әлсіздік пайда болса, бұл тағамнан уланудың белгісі болуы мүмкін.
2. Асқазанды тазарту
- Егер улану тағамды жегеннен кейін 1-2 сағат ішінде болса және өзіңізді жайлы сезінсеңіз, құсу шақыруға болады. Бұл асқазандағы зиянды заттарды шығаруға көмектеседі.
- Құсу шақыру үшін жылы тұзды су немесе 1-2 стакан су ішіп, құсуға тырысыңыз.
3. Белсендірілген көмір ішу
- Белсендірілген көмір токсиндерді сіңіріп, олардың қанға таралуын бәсеңдетеді. 10 кг салмаққа 1 таблетка есебімен қолданыңыз.
4. Сұйықтық ішу
- Дене су мен электролиттерді жоғалтатынына байланысты көп мөлшерде таза су, тұзды ерітінділер (мысалы, Regidron) немесе шөп шайларын ішіңіз.
- Газдалған немесе тәтті сусындардан аулақ болыңыз.
5. Диета ұстану
- Ауыр белгілер басылғаннан кейін жеңіл тағамдар жеп көріңіз: күріш, кептірілген нан, банан, сұлы ботқасы.
- Майлы, ащы, қышқыл тағамдардан бас тартыңыз.
6. Медициналық көмекке жүгіну
- Егер келесі белгілер байқалса, дереу дәрігерге барыңыз:
- Қайталанатын құсу (әсіресе қан аралас);
- Жоғары температура (38°C-тан жоғары);
- Тез әлсіреу немесе сананың шатасуы;
- Іште қатты ауырсыну.
7. Өзгелерді ескерту
- Сізді уландырған тағамды басқалар да жеген болса, оларды сақтандырыңыз.
Ал жаңа жылдық тағамнан уланудың алдын алу үшін төмендегі кеңестерге құлақ түрген жөн:
1. Тағамдарды дұрыс сақтау
- Тағамдарды бөлме температурасында 2 сағаттан артық қалдырмаңыз.
- Ет, балық, сүт өнімдерін тоңазытқышта +2…+4°C температурада сақтаңыз.
- Дайын және шикі тағамдарды бір-бірінен бөлек қойыңыз.
2. Өнімдердің сапасын тексеру
- Құрамында күмәнді иіс, түс немесе дәм бар өнімдерді пайдаланбаңыз.
- Мерзімі өткен немесе зақымдалған қаптамадағы азық-түлікті сатып алмаңыз.
3. Гигиенаны сақтау
- Тамақ дайындамас бұрын қолыңызды сабындап жуыңыз.
- Ас үй ыдыстары мен пышақтарды шикі еттен кейін мұқият жуыңыз.
- Көкөністер мен жемістерді таза сумен жақсылап жуыңыз.
4. Тағамдарды дұрыс дайындау
- Ет, балық, құс етін толық пісіріп, шикі өнімдерді пайдаланбаңыз.
- Майонез немесе крем қосылған салаттарды ұзақ уақыт сақтамаңыз.
- Термиялық өңдеуді қажет ететін тағамдарды жақсылап қайнатыңыз немесе қуырыңыз.
5. Дастарханды ұйымдастыру
- Дайын тағамдарды тоңазытқыштан 30 минут бұрын ғана шығарыңыз.
- Ыстық тағамдарды ыстық күйінде ұстаңыз (60°C-тан төмен емес).
6. Қайта қыздыру ережелері
- Қалдық тағамдарды тұтынар алдында міндетті түрде қайтадан қыздырыңыз.
- Бірнеше күн сақталған тағамды жеуден аулақ болыңыз.
7. Алкоголь мен сусындар
- Алкогольді шамадан тыс ішпеңіз, себебі бұл ас қорытуға әсер етеді.
- Газдалған сусындардың орнына табиғи шырын немесе шөп шайларын таңдаңыз.
8. Балалар мен егде жастағы адамдар үшін ерекше сақтық
- Олардың асқазаны сезімтал болғандықтан, оларға тек жаңа және жеңіл тағамдар беріңіз.
Осындай қарапайым ережелерді сақтау арқылы жаңа жылдық дастарханнан улану қаупін азайтып, мейрамды қауіпсіз әрі қуанышты өткізе аласыз!
