Мәжіліс «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» кодекске өзгеріс енгізу туралы заң жобасын бірінші оқылымда мақұлдады. Депутаттар бұл салада айтарлықтай заңсыздықтар мен қайшылықтар бар екенін атап өтті. Еліміздегі жер қойнауларында лицензиясыз қазба жұмыстары көбейіп барады. Заңсыз игерушілердің әрекеті экологияға зиян келтіріп, заңды кәсіпкерлердің жұмысын тоқтатады. Бұл мәселелер қоғамда дау тудырып, жер қойнауын тиімді пайдалану мен мемлекеттік табыстың азаюына алып келуде.
Лицензиясыз қазба жұмыстары көбейіп жатыр
Елімізде жер қойнауларында лицензиясыз қазба жұмыстары күннен-күнге көбейіп барады. Мәжіліс депутаты Темір Қырықбаевтың айтуынша, ауыл тұрғындары заңсыз қазба жүргізіп, өзендер мен жерге зақым келтіріп отыр.
- Заңды игерушілер барлық рәсімін орындап, лицензия алып, Экология министрлігінің рұқсатын алады, салық төлейді. Бірақ қоғамдық тыңдау кезінде жергілікті тұрғындар немесе заңсыз игерушілердің өкілдері қарсы шығып, кәсіпкерлер қайта кетуге мәжбүр болады. Мұндай жағдай соңғы үш-төрт жылда жүйелі түрде қайталанып отыр», – деді депутат Мәжілістің жалпы отырысында.
Темір Қырықбаев Экология кодексінің 96-бабынан қоғамдық тыңдауды алып тастап, оны уәкілетті органға тапсыруды ұсынды. Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Иран Шархан тыңдаудың экологиялық бағыттан экономикалық бағытқа ауысқанын мойындап, заң жобасының келесі пакеттерінде мәселе шешілетінін жеткізді.
Заңсыз игерушілерді қатаң жазалау – уақыт талабы
Мәжіліс депутаттары жер қойнауын пайдалану кодексінің кемшіліктерін сынға алды. Бақытжан Базарбек космостық бақылау нәтижесінде елімізде 2,5 мың заңсыз қазба фактісі тіркелгенін айтты.
- Бұл кодекс негізінен аздаған адамдарға арналған, елге пайда әкелмейді. Шетелдік инвесторларға табыс түседі, ал мемлекет тек 7–8% алады. Мұндай халықаралық стандарттар бізге зиян келтіруде, – деп нақтылады депутат.
Базарбек заңсыз игерушілердің арнайы реестрін құруды ұсынды. Сот шешімімен енгізілгендер бес жыл бойы жер қойнауын пайдалана алмайды. Бұл шара заңсыз жұмыстарды анықтап, экологиялық зиянды азайтуға бағытталғанын айтты.
