Қазақстандағы Бала құқықтары жөніндегі бұрынғы уәкіл Аружан Сайын білім және бала құқықтарын қорғау мәселелері бойынша заңға түзетулер енгізуді ұсынған оқу-ағарту министрлігін сынға алды, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Білім министрлігі заңға "кәсіби патронаттық отбасы" ұғымын енгізуді көздейтін түзетулер енгізуді ұсынды. Мұндай отбасылар балалар үйіне балама болуы керек. Алайда Аружан Сайын іс жүзінде заң нормалары жұмыс істемейтінін айтты, өйткені құжат үстірт дайындалған, терең мәселелерді шешпейді және заңды қолдану мәселелерін реттемейді.
"Кәсіби отбасы" деген бір ғана ұғым аз. Балалар үйі қалай жұмыс істейтіні, кәсіби отбасылар дайындайтын, баладан бас тартудың алдын алу, әлеуметтік балаларды даярлау, кәсіби отбасына көмектесу арқылы сүйемелдеу және бақылау бойынша жұмыс істейтін әлеуметтік қызметтерге айналуы керек балалар үйлері жайлы сөз жоқ", - деді Сайын.
Сайын жаңа заң аясында қарастырылған қаржыландыруды да құптамады. Ол қазір 5000 балалар үйін ұстауға бюджеттен 26 млрд теңге бөлінетінін, ал патронаттық отбасыларда ұстауға – 7 млрд теңге ғана бөлінетінін айтты. Білім министрлігі ай сайын баланы күтіп-бағуға 10 АЕК (3450 теңге) және кәсіби отбасының әрбір тәрбиешісіне 70 АЕК (241 500 теңге) бөлуді ұсынып отыр. Осындай әр отбасында төрт бала өмір сүре алады.
"Қаржы жүйесі институционалдыдан отбасылық жүйеге ауысуы керек. Жүйені нақтылау немесе осы заңды қайтару қажет, өйткені ол өз функциясын орындамайды, оны әркім әрқалай түсінеді", – деп қосты экс-омбудсмен.
Заңға енгізілген түзетулер мына мәселелерді қарастырады:
"кәсіби патронаттық отбасы" институтын енгізу;
қосымша білім беру ұйымдары үшін хабарлама жасау тәртібін енгізу;
жекеменшік мектептерде отбасымен әлеуметтік осал санаттағы балаларға әлеуметтік көмек көрсетуді енгізу;
ТжКБ-да онлайн оқыту мен академиялық ұтқырлықты енгізу.
Қазір Қазақстанда 22 мыңнан астам жетім бала бар. Соңғы 12 жыл ішінде балалар үйінің тәрбиеленушілерінің саны 4 есеге, ал балалар үйінің саны 2,5 есеге азайды. Қазір 116 ұйымда 3509 жетім және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар тәрбиеленіп жатыр.
