Қосымша құн салығын қалай белгілейді және қазынаға кім қанша төлейді – сарапшымен сұхбат

БЮДЖЕТТІ ТОЛЫҚТЫРУДЫҢ ҚАРАПАЙЫМ ЖОЛЫ

Расул, сіз салық реформасын жүргізбес бұрын әр саланы осыған дайындап, ретке келтіру керек еді деп ойламайсыз ба? Мысалы, кеденде Қытаймен есептер сәйкес келмейді, кедендегі тәртіпсіздікті елдің бәрі біледі...

– Салық реформасы салық туралы емес. Салық реформасы – мемлекеттің және адамдардың ақшасы туралы. Адамдар мемлекетте өмір сүруге және салық төлеуге дайын ба, яғни мемлекетке белгілі бір қызметтер үшін ақы төлеуге дайын ба? Адамдар мемлекеттік қызметтердің сапасына қанағаттана ма, бизнес олардың сапасына риза ма, міне, басты мәселе – осы.

Мен «мемлекет» дегенде әкімдіктегі көмекші немесе министрді емес, ел саясатын қалыптастырған адамдарды айтып отырмын. Мұны тек  президенттің идеясы деп қарау қате болар, бұл – үлкен конгломерат, экономикалық модельді қалыптастырған адамдар.

Бұрын бәрі өте қарапайым болатын: Біз кен орындарын ірі ойыншыларға бердік, олар мұнай өндірді, экологиялық жеңілдіктер үшін бір бөлігін сатты, бір бөлігін пара ретінде жеке қалталарға аударды, бір бөлігін бюджетке төледі немесе Ұлттық қорға берді. Мен бұл процесті жеңілдетіп отырған жоқпын, мен қалай болғанын айтып отырмын. Сондықтан енді алдағы уақытта ақшаның жетпеуі мүмкін екенін түсіне бастады. Қазір Ұлттық қор бар, бірақ оны жұмсауға деген құмарлық басылмай тұр.

Тоқаевтың билігіне жете ме?

– Иә, ол егер жағдайды дұрыс бағамдамаған болса, онда халықтың қалағанын жасап отыра берер еді, әлеуметтік көмек ретінде ақша бөліп, салықтарды көтермей, бизнесті қыспай дегендей, әрине, ондай жағдайда бизнес әрдайым оны қолдайтын еді.

Оның ұзақ уақыт билікте қалу жоспары бар деп ойлайсыз ба, сондықтан бюджет толтыру мәселесімен айналысып жатуы мүмкін бе?

– Олай ойламаймын. Қазақстанды басқару оңай деп есептемеймін. Ақша жетіспеушілігі басталды. Алғашқы алаңдататын белгілер, әрине, Екібастұздағы жағдай. Сол оқиғалардан кейін белгілі болғандай, жеке меншік қолындағы жылу электр орталықтарының жартысынан көбі күрделі жөндеу көрмеген, тозу деңгейі өте жоғары – 60%-дан асады. Бұл кез келген қыста 5 ЖЭО-ның істен шығуы мүмкін дегенді білдіреді. Миллиондаған адам жылусыз қалуы ықтимал. Біз бұған дайынбыз ба? Жоқ! Сондықтан мемлекет жедел түрде инвесторларды бюджет қаражатын энергетикалық нысандарды жаңғыртуға бағыттауға жұмыстанып жатыр.

Жіберген қателіктерді түзету жұмыстары басталды, инфрақұрылымды жақсарту шаралары қолға алынды, ақша қайда кетіп жатқанын қарастыра бастады. Бұл орайда Ұлттық қор – ең қарапайым шешім, бірақ ол таусылып қалуы мүмкін, сондықтан президент «Ұлттық қорға тиіспеу» туралы тапсырма берді. Осылайша, Ұлттық экономика министрлігіне өзге қаражат көздерін іздеу тапсырылды. Нәтижесінде бюджетті Ұлттық қорға тиіспей толтырудың ең қарапайым жолы салықтарды көтеру болып шықты.

«КӨЛЕҢКЕДЕН ШЫҒАРУ» – МӘСЕЛЕНІҢ ШЕШІМІ БОЛА АЛА МА?

Сіз бұған дейін бюджетті негізінен ірі бизнес толықтыратынын айттыңыз. Қаңтар оқиғаларынан кейін осы ірі бизнес, яғни олигархат үнсіз қалып, экономикаға ақша салуды, құрылыс жүргізуді, жаңа жобалар жасауды тоқтатты деп ойламайсыз ба?

– Ірі бизнес активтерін тартып алады деп қорқады, мәселе осында. Бюджетті, иә, шынымен шағын және орта бизнес емес, Теңізшевройл, Қашаған толтырып отыр, олар Ұлттық қор арқылы белгілі бір қаражатты бағыттайды. Халық банкі – бесінші ірі салық төлеуші. Осы «алыптар» салық реформасы атты үлкен үстелдің басым бөлігін иеленеді. Ал шағын және орта бизнес (ШОБ) салыстырмалы түрде аз үлес қосқанымен, халықты жұмыспен қамтиды.

Онда неліктен ШОБ үшін ҚҚС шегін көтеру қажет?

– Менің ойымша, егер шекті төмендететін болсақ, онда мөлшерлемені көтермеу қажет. Мөлшерлемені өзгертпей, шекті нөлге дейін төмендетуге болады. Мысалы, Оңтүстік Кореяда ҚҚС 10%, бірақ оны барлығы төлейді. Бізде «бақылаусыз бизнес» деген түсінік бар. Бұған ескі Қазақстандағы «Алтын Орда» базары мысал бола алады. Ол ешқандай салық төлемейтін. Ал мұндай базарлар елдің кез келген қаласында бар.

Қазір «Алтын Орда» салық төлеп жатыр деп ойлайсыз ба?

– Сондықтан барлығын цифрландыру керек, барлығын есепке алып, кассалық аппаратқа, QR-төлем жүйесіне көшіру қажет, яғни бизнесті «көлеңкеден шығару» керек. Бірақ бұл үшін мемлекет те нақты ұстанымын көрсетуі тиіс...

Сіз бұл мәселеде үкіметке көмектесіп жатырсыз ба? Кеңес бересіз бе?

– Жоқ, көмектесіп жатқаным жоқ, бірақ үкіметтің сұраныстарына міндетті түрде жауап беремін.

Қазіргі жағдайда қандай шешімді ұсынар едіңіз?

– Дифференциалды ҚҚС мөлшерлемесін. Бірақ бұл ұсынысты беруге кешігіп қалдым, өйткені президент бұл мәселе бойынша пікірін білдірді. Мысалы, Жеке кәсіпкерлер (ЖК) үшін бір шек, ЖШС (ТОО) үшін жоғарырақ шек, АҚ (АО) үшін одан да жоғары шек жасауға болады. Әр салаға жеке көзқарас керек. Азық-түлік өндірісі, ауыл шаруашылығы сияқты секторларға ерекше әдіс қолдану қажет. Әрине, мұндай жүйені әкімшілендіру өте қиын болады, бірақ, екінші жағынан, бізде цифрландыру мүмкіндігі бар.

Меніңше, біздің бизнес мұндай экспериментке дайын емес сияқты?

– Ең алдымен, мемлекеттік шығындарды толық талдау керек. Мемлекет – бизнестің серіктесі, бизнестің реттеушісі, кейде ең жақын көмекшісі және досы. Сондықтан, алдымен, мемлекеттік шығындарды түсіну керек, содан кейін мемлекеттік кірістер жүйесін қатаңдату қажет. Кеден толықтай автоматтандырылған, мүлде ашық болуы тиіс. Ахметжан Есімов Алматыға камераларды орнатқан кезде: «Камераның ар-ожданы жоқ, камераның қалтасы да жоқ» деп айтқан еді. Осыдан кейін мен Қазақстанның барлық қаласында жол полициясының ешкімді тоқтатпайтынын байқадым, ал Алматыда жол полицейлері көшеде мүлдем тұрмайды, өйткені бәрін камера бақылайды.

Қазақстанның барлық шекаралық кеден бекеттерін жаңарту керек, шекараны тиісті құралдармен жабдықтау қажет, өйткені егер контрабандаға тосқауыл қоймасақ, біз дүкенге кіріп, сауда жасаған сайын қытайларды, ресейліктерді, белорустарды «асырай» береміз.

Бектенов мырза мұның бәрін түсініп отыр деп ойлайсыз ба?

– Түсінеді.

Олай болса, неге бұл мәселелерді шешпейді?

– Себебі мемлекеттік аппаратты басқару – жай ғана батырманы басу емес, бұл – адамдарды басқарудың күрделі үдерісі, ал ол адамдарды Бектенов тағайындамайды.

Ол премьер-министр болып бір жылдан бері отыр, не кедергі?

– Менің ойымша, премьер тек белгілі бір адамды жұмыстан босату туралы ұсыныс жаза алады. Мемлекеттік аппарат біз ойлағаннан әлдеқайда күрделі.

БЮДЖЕТТІ ҮНЕМДЕУ КЕРЕК ДЕЙДІ, БІРАҚ ТҮРЛІ ФОРУМДАР ӨТКІЗУДІ ШЕКТЕМЕЙДІ

Бюджетті үнемдеу керек, дефицит бар деп айтылып жатқанымен, мемлекет 4,5 миллиард теңгеге форум өткізуді, 75 миллиард теңгеге ІІМ-ге жаңа ғимарат салуды, Қорғаныс министрлігіне жаңа ғимарат тұрғызуды, кезекті музей мен президенттік кітапхананы салуды жоспарлап отыр. Мұндай шығындардың қажеті бар ма?

– Жақсы сұрақ. Форум өткізуге келсек, бізге инвесторлар керек, оларға соңғы 2-3 жылда «өркениеттен алыстап кетпегенімізді» көрсету қажет болуы мүмкін. Бірақ форумға қатысушылар тізімін қарау керек. Ал жаңа ғимараттарға келетін болсақ, мен ІІМ мен Қорғаныс министрлігін ренжіткім келмейді, бірақ кейде жақсы жөндеу жұмысы жаңа ғимарат салудан тиімдірек болады. Сонымен қатар, егер мемлекеттік аппарат кеңейіп жатса, жаңа ғимараттардың қажеттілігі туындаса, бұл – бір нәрсенің дұрыс емес екенін көрсетеді.

Қазір сіздің билік дәліздерінде белгілі бір дәрежеде ықпалыңыз бар, не ұсынар едіңіз?

– Ең бастысы, бұны популизм деп қабылдамау керек. Арнайы топ жинап, Қазақстан бюджетінің барлығын ашық түрде жариялау керек. Сонда көптеген шығындарды қысқартуға болатыны айқындалады.

САЛЫҚТАН БОСАТЫЛҒАНДАР

Бізде белгілі бір салалар салықтан босатылған екен. ҚҚС-тан босатылған салалар бар, олардың қатарына құрылыс компаниялары, фармацевтика, зертханалар кіреді. Сіздің ойыңызша, бұл қаншалықты орынды? Қалайша бұл тізімге құрылыс саласы, фармацевтика, зертханалар кіріп кеткен?

– Олар салықтан толықтай босатылған жоқ, бірақ көптеген компаниялар өз бизнесін ұсақтап бөлу арқылы салықтан жалтаруда. Мысалы, орташа құрылыс компаниясының 30 шақты ЖШС-і бар, әрбір жобаға жеке ЖШС тіркеледі. Оның ішінде көптеген ЖК (жеке кәсіпкерлер) жұмыс істейді. Ал рейдтер жүргізілсе, көлеңкелі жұмыспен қамтылғандар өте көп екені анықталады.

Мұндай жағдайға қалай түстік?

– Біреу пара алған да, заңсыз жұмыс істеп жатқандарды «байқамай қалған» болуы мүмкін, біреу «ештеңе етпейді, тек құрылыс жүрсе болды» деп ойлаған шығар. Әрқайсысының өзіне тиімді лобби тобы бар, олар мәселені «шешіп» жібере алады. Бұған қалай жол бердік? Кейде біз бір-бірімізді тым аяп кетеміз, белгілі бір талаптар қоймаймыз. Біз әрдайым түсіністік танытуға, жағдайын түсінуге тырысамыз. Біз үнемі бір-бірімізге көмектесуге тырыстық. Содан кейін осындай келісіп іс жасау, «өзара ымыраға келу» дағдысы біздің мәдени кодымыздың бір бөлігіне айналды.

Жаңа Салық кодексі құрылыс және фармацевтика саласына әсер ете ме?

– Фармацевтикаға келсек, бұл сала өте маңызды іспен айналысып жатыр. Оларға салықты азайту керек шығар, тіпті нөлге түсіруге де болады...

Бірақ бұл дұрыс емес қой, оларда баға күннен-күнге өсіп жатыр, пандемия кезінде бәрі бұған көз жеткізді.

– Мен дәрі-дәрмек өндірушілері жайлы айтып отырмын, оларға салықты нөлге түсіруге болады. Бірақ дәріні 100 теңгеге алып, оны 1 000 теңгеге қайта сататындар үшін бұл жеңілдіктер болмауы тиіс.

Зертханалар, мысалы, Олимп пен Инвиво. Олар да салық төлемей ме?

– Олар өте маңызды қызмет атқарып отыр, өйткені біз барлық емханада мұндай қызметті ала алмаймыз. Оған мүмкіндігім жоқ.

Бұл зертханаларға елдің барлық тұрғыны анализ тапсырады, кемінде бір рет барып, 50 мың теңге төлейсің. Олардың айналымы өте үлкен...

– Бұл өте күрделі бизнес, олардың бір ғана қатесі үлкен салдарға әкелуі мүмкін, сондықтан олар да салық төлеп отыр...

Олар мардымсыз салық төлейді, ҚҚС мүлде төлемейді. Бұл мүлдем дұрыс емес, олар толыққанды салық төлеуі тиіс...

БАНКТЕРГЕ САЛЫҚ САЛУ

Неліктен біздің үкімет банктерге келгенде жұмсарып сала береді? Қазақстанда ешбір сала банктер сияқты үлкен қолдау көрген жоқ. Қазіргі уақытта корпоративтік табыс салығы (КПН) бойынша даулы мәселелер бар. Неліктен оны 30%-ға көтермеске?

– Банктерге ҚҚС енгізу мәселесі көтерілген, бірақ әлемнің ешбір елінде банктер ҚҚС төлемейді. Банк депозитке ақша қабылдап, оған пайыз төлейді, содан кейін оны жоғары пайызбен несиеге береді.

Қазақстандағы банк комиссиялары да қымбат, халық несиелік қарызға тәуелді, ал банктер үлкен пайда тауып отыр. Жай ғана объективті болайық. Иә, сіздің банктерде достарыңыз бар шығар, менде де бар болуы мүмкін. Бірақ шындықты мойындайық...

– Осыдан кейін енді сіздің банктерде достарыңыз болмайды (күліп).

Қазақстанда ешбір банк шығынға жұмыс істемейді, олардың табысы өте жоғары...

– Егер халық бұған наразы болса, депозиттерін банктерден шығарып алсын. Бұл жағдайда банктерге ғана емес, депозиттерден алынатын пайыздық табысқа да салық салу керек пе? Бұл сұрақтарды Мәдина Ерасылқызына қою керек. Жалпы, банктерде әділетсіз қосымша төлемдер немесе жасырын пайыздық мөлшерлемелер бар ма, соны тексеру қажет. Болса, екі есе төлету керек.

Сіз банктердің қалай ақша табатынын жақсы білесіз. Бізге айтып бересіз бе?

– Банктер әрбір ақша аударымынан комиссия алады. Олардың қандай шығындары бар? Жалақы төлеу, онлайн аударымдарда – электр энергиясы, деректерді өңдеу орталықтарының шығындары, қолма-қол ақша алу – банкомат орнату үшін орын жалдау, инкассацияға төлеу, банкноттарды айырбастау, қолма-қол ақшаны тасымалдау үшін қауіпсіздік қызметіне төлеу.

Банктерге келгенде сіз барлық шығындарды есептейсіз, бірақ шағын кәсіпкерлер туралы айтқанда, «бәрі салық төлеуі керек» дейсіз. Құрылыс саласында – лобби, басқа салаларда – түрлі себептер, ал өзін-өзі жұмыспен қамтығандарға міндетті түрде салық салу керек. Олигархтардың мүдделері қозғалғанда әңгіме басқаша өрбиді. Менің ойымша, бұл әділетсіз. Неге банктерге аяушылық таныту керек? ҚҚС салсын, КПН-ды 30%-ға көтерсін, неге жасамасқа?

– Бірақ бұл жағдайда такси жүргізушілері мен көлікпен жүк таситын адамдар несие алатын қаржылық көзі болмайды. Банк – ақша алуға болатын орын. Иә, қаржыны басқа қорлардан, жеке адамдардан сұрап алуға болады. Бірақ біздің әмбебап банктер қаржы жүйесінде шешуші рөл атқарады. Оларды жауып тастауға болады, бірақ адамдар сонда ақшаны қайда сақтайды? Мен бұған дейін айтқанымдай, банктер әлемнің ешбір елінде ҚҚС төлемейді. Ал корпоративтік табыс салығын (КПН) төлеу – иә, біз тым жоғары салық мөлшерлемелеріне тап болуымыз мүмкін, бұл несиелік мөлшерлемелердің күрт көтерілуіне алып келеді. Банктерге ҚҚС енгізу – жақсы идея емес, ал КПН-ды (КТС) 30%-ға көтеру шамадан тыс болады. Бұл кері әсерін тигізіп, депозиттер бойынша пайыздарды төмендетуі немесе салықтың жүктемесі тұтынушыларға, депозит иелеріне ауысуы мүмкін.

Адамдардың банктерде сақтайтын ақшасы да онша көп емес қой.

– Қазақстандағы депозиттердің жалпы көлемі шамамен 40 триллион теңгені құрайды.

КЕДЕЙЛІК САЛЫҒЫ

Жақында оқыған едім, салық реформасы байлар одан сайын байи түсіп, кедейлер одан сайын кедейлену үшін жасалып жатыр дейді…

– ҚҚС ешкімді бай қылмайды, бірақ оны «кедейлік салығы» деп атайды, өйткені соңында оны тұтынушы төлейді. Экономиканы ашық ету жағдайында ҚҚС мөлшерлемесін 5%-ға дейін төмендетуге болады. Бірақ мұны барлық операцияға қолдану керек – бәрі ҚҚС төлеуі тиіс. Мұны салық моделіне енгізіп, оның қалай жұмыс істейтінін қарау керек. Экономиканы ашық етсек, салық түсімі әлдеқайда артады, олар әлдеқайда тиімді болады. Осы мақсатта Экономика министрлігі, Қаржы министрлігі және Ұлттық банк жұмыс істеуі керек – барлық аударым мен төлем туралы мәліметтерді жинау, оларды талдау және көлеңкелі экономиканың болжалды көлемін есептеу қажет. Сіз өте маңызды мәселе көтердіңіз. Кейбір компаниялар заң бойынша салықтан босатылған. Мұны жан-жақты қарастыру керек: Қандай компаниялар ҚҚС төлемейді және не себепті? Қазір менің түсінуімше, Экономика министрлігі мемлекеттік шығындарды оңтайландыру және қысқарту жөнінде жұмыс тобын құруға дайын. Бұл, әрине, Илон Маск емес, бірақ сарапшылар тобы болады.

Сіз сол жұмыс тобына кіресіз бе?

– Мен өтініш бердім. Егер жаңа Салық кодексін жазуға бірнеше сарапшыны тартса, неге солардың қатарында мен болмауым керек?

САРАПШЫ БОЛЖАМЫ: ҚҚС ШЕГІ – 50 МЛН, МӨЛШЕРЛЕМЕСІ – 15%

Сіздің ойыңызша, соңында қандай модельге келеміз? Болжамыңыз қандай?

– Менің ойымша, ҚҚС бойынша тіркеу шегі біршама төмендейді, бірақ 15 млн болмайды. Біз – импортқа тәуелді елміз, барлық нәрсе импорт, азық-түліктің жартысы – импорт. Сондықтан біз үшін 78 млн теңге де төмен шек болды. Отандық өндірушіні қорғау үшін, оларға ҚҚС-ты нөлге түсіру қажет. Осыған байланысты, шек 50 млн теңге шамасында болуы мүмкін, ал мөлшерлеме 14-16%, мүмкін 15% болады. Жаңа Кодексті қабылдаймыз, бірақ келесі жылы оны қайта түзетуге тура келеді, өйткені геосаяси тұрақсыздық кейбір өзгерістер енгізуге мәжбүрлейді.

Ал әр жолы өзгерістер енгізу дұрыс па?

– Жоқ, бәрін бір рет түпкілікті аяқтап, Кодексті кемінде 5 жылға бекіту қажет. Себебі Қазақстанға келетін шетелдік инвесторлар үшін тұрақсыз салық саясаты түсініспеушілік туғызады.

ӘЛЕМДЕГІ ЖАҒДАЙ. ӘУРЕ-САРСАҢ ӘЛІ АЛДА

Біз салықтарды талқылап жатқанда, Трамптың мұнайға қатысты бастамалары орын алуда. Егер мұнай бағасы төмендесе, не істеу керек?

– Ұлттық қор жылдам таусылады, себебі біздің бюджетіміз мұнайға қатты тәуелді. Жағдай бірқалыпты емес, наурызда біз мүлде жаңа жағдайға тап болуымыз мүмкін. Қазір солтүстік жарты шарда жылыту маусымы жүріп жатыр, сондықтан мұнай бағасы әлі жоғары. Бірақ, Трамптың беделіне қарамастан, АҚШ-тың мұнай индустриясы өз мүдделеріне сай әрекет етеді және олар мұнай өндірісін кез келген бағамен арттырмайды. Бірақ Қазақстан Трамптың саясаты салдарынан бюджетті үнемдеуге дайын болуы керек. Республикалық бюджетті өңірлерден орталыққа қайта бөлу туралы жылдам шешімдер қабылдау қажет. Өйткені кейбір өңірлер жоспарлағаннан 120% артық салық жинады.

ҚАЙТАРЫЛҒАН АКТИВТЕР БЮДЖЕТТІ ҚҰТҚАРА АЛА МА?

Жақында Құлыбаев Қазақстанға 1 млрд доллар қайтаратыны туралы хабарланды. Бұл қаражат қолма-қол ақша түрінде келе ме, әлде ғимараттар мен жылжымайтын нысандар түрінде ме?

– Менің ойымша, Құлыбаев бұл соманы қолма-қол береді.

Бұл қаражат бюджетті құтқаруға көмектесе ме?

– Ең бастысы, олар қайда жұмсалады? Бұл қаражат қайда түсіп, қалай бөлінетінін Бас прокуратурадан сұрау керек.

Неге бұл ақпарат құпия ұсталады? Неге экономистерді бұл процеске қоспайды?

– Жеке өзіме ешқандай шақыру келген жоқ. Мен негізінен макроэкономика саласына жақынмын. Бірақ мұндай процестер өте құпия өтеді, бұл жерде ешкім бір-бірімен көзбе-көз кездескісі келмейді. Дегенмен қайтарылған активтердің толық тізімі жариялануы тиіс.

Сонда мемлекетке активтерін қайтарып беріп жатқандарды құрметеуіміз керек пе?

– Егер ол адам қаласа, шетелге мүлдем кетіп қалар еді, ешкім ештеңе жасай алмайтын еді. Егер адамдарды ақшаларын қайтаруға күштеп мәжбүрлейтін болса, олар шетелге кетіп, рейдерлік басып алу туралы сотқа арыз жазар еді, ал бұл Ұлттық қорға қауіп төндіреді.

Жақында бизнес өкілдерімен кездесуде Президент олардың активтеріне тиіспейтінін айтты.

– Мұны бұрыннан айту керек еді, адамдарды бекер алаңдатпау үшін…

Назарбаевты айыптамаймыз ба? Дәлелдер жоқ қой, бірақ Қажыгелдин Назарбаевтың активтері 300 млрд доллар деп мәлімдеді. Ол да қандай да бір қаражатты қайтара алмай ма?

– Менің ойымша, бұрынғы президенттерге қысым көрсету дұрыс идея емес. Оңтүстік Корея бұрынғы президенттерін қуғындаудан әлі де құтыла алмай келеді. Иә, мен түсінемін, көпшілік бұған қарсы болады. Бірақ бұл мәселені тыныш шешу керек. Кім қаражатты қайтарғысы келсе, қайтарды, ал кім қайтармаса, ел экономикасына инвестиция салуы керек.

Иә, экономика жұмыс істеуі тиіс, қорқытып-үркіту уақыты өткен. Ақша жұмыс істеуі керек, медиа жұмыс істеуі керек, сөз бостандығы болуы тиіс, бизнес инвестиция құюы керек. Сонда ғана бүкіл экожүйе дұрыс жұмыс істейді. Экономистер мен қаржыгерлер өз жұмыстарын еркін атқаруы қажет. Сұқбат бергеніңізге, қойылған сұрақтарға ашық жауап бергеніңізге рақмет.

Сұқбаттың толық нұсқасын Ulysmedia.kz YouTube-арнасынан көре аласыз.