Түркістан облысында баспана алған жетімдер мен мүгедектер құлайын деп тұрған үйлерде тұруға мәжбүр. Қоныстанғандарына бір жыл өтпей жатып, көпқабатты үйдің едендері дымқылданып, қабырғалары қақырап, ғимарат шөге бастады. Тұрғындар үйді апатты деп тануды талап етеді. Бірақ жергілікті билік алаңдауға еш негіз жоқ дейді. Жауапты қызметтер қабырғаларды сылап қана шектелуде, ал шенеуніктер мұнда тұруға болады деп сендіреді. Ulysmedia.kz тілшісі жағдайды өз көзімен көріп қайтты.
Ешкім тұрғысы келмейтін үй
Түркістан облысы Қазығұрт ауданында мүгедектер мен жетімдерге берілген үйлерге жетудің өзі дені сау адамға да оңай емес: жолдың бойынан әртүрлі құбырлар мен арматура шығып жатыр, ал кіреберістегі баспалдақ не бұзылған, не мүлде салынбаған.
Алғашқыда мемлекеттік баспанаға қол жеткізген адамдар соның өзіне қуанды – сыртқы жағдайы қолайсыз болса да, баспанасы бар еді. Алайда уақыт өткен сайын қуаныштың орнын қорқыныш басты.
– Күн сайын мына бөлмеде жатамын. Төбенің қақ айырылып жатқанын естіп отырамын. Түнде ұйықтай алмаймын, құлап кетсе не болады деп ойлаймын. Әкімдер қызық, олар өздері қалай тыныш ұйықтайды? Бізді басып қалуы мүмкін деп ойламай ма? – дейді көз жасын тыя алмаған Айгүл Ергешова.
Ол үш жыл бұрын мемлекеттік бағдарлама бойынша баспана алған. Бірақ үй бір жыл өтпей жатып қирай бастағандықтан, түнде отбасымен қашып шығуға мәжбүр болған. Әкімдік оған көршілес үйден жаңа пәтер берді, бірақ ол да одан жақсы болып шықпады. Қабырғалары қақырап, жарықтардың арасы үлкен болғаны соншалық көрші бөлмеден жарық көрінеді.
Тұрғындардың шағымы
– Біз қанша жыл кезекте тұрдық, ақыры бізге осындай баспана берді. Жарайды, тегін берілсе «болады, өзіміз жөндеп аламыз» дер едік. Бірақ мен бұл пәтерге ақша төлеп отырмын! Сонда не үшін төлеймін? Ақшам болса, өзіме дұрыс үй салар едім ғой, – дейді Айгүл.
Жаңа баспанасына қуанбағандардың бірі – Ұлтуар Тантабаева.
Қарт әйелдің айтуынша, жаңа пәтерде тұру қорқынышты. Қасындағы екі пәтер қазірдің өзінде құлап қалған: онда терезе де, есік те, қабырға да жоқ – тек үйінділер ғана қалған.
– Біз күйеуіміз екеуміз газеттерді көше-көше тасып, осы пәтерді алуға ақша жинадық. «Ақыры барлығы үйде болады, сыртқа шықпаймыз» деп қуандық. Бірақ қуанышымыз ұзаққа созылмады. Бізге берілген баспана мынау. Әкім бізді көрсе, бірден теріс айналады, тіпті кабинетіне кіргізбейді, – деп шағымданады тұрғын.
Әкімдіктің жауапсыздығы
Жалпы аудан әкімдігі мұқтаж жандарға арнап әрқайсысы 10 пәтерден тұратын 3 үй салған. Бірі 2019 жылы, екеуі 2022 жылы пайдалануға берілді. Тұрғындардың айтуынша, осы жерде бұрын да көпқабатты үй болған, бірақ оны кәріз суы жиі басатын. Сондықтан апатты деп танылып, сүрілген. Енді сол проблеманың қайта қайталанғаны белгілі болды. Алайда бұл жолы билік үйлерді апатты деп тануға себеп жоқ дейді.
– Кәріз суы шығып, ғимараттың астындағы топырақ шөге бастады. Соның кесірінен ішкі қабырғаларға жарық түсті. Үйдің астындағы топырақ техникалық талапқа сай нығыздалмаған, сондықтан ойықтар мен жарықтар пайда болды. Қазір оларды жою жұмыстары жүргізілуде, – дейді Қазығұрт аудандық құрылыс және сәулет бөлімінің бас маманы Төрехан Төкенов.
Бірақ тұрғындар шенеуніктерге қарағанда өз көздеріне көбірек сенеді.
Қабырғалардағы жарықтар күн сайын ұлғайып барады, бүтін тұрған жері қалмағандай. Тұрғындар бір күні үйінді астында қаламыз ба деп қорқады. Осы үйлердің көпшілік тұрғындары әлдеқашан қашып кеткен. Мұнда қазір барар жері, басар тауы жоқ жандар ғана өмір сүруде.
