Бір күн бұрын Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Әзербайжанға жұмыс сапарын аяқтап, БҰҰ-ның Орталық Азия экономикаларына арналған арнайы бағдарламасына (SPECA) қатысушы мемлекет басшыларының бірінші Саммитіне барды. Сарапшылар Закавказье елі біздің еліміздің ұзақ уақыт бойы сенімді серіктесі болғанын, елдер арасындағы тауар айналымы рекордтық 417,4 миллион АҚШ долларына жеткенін атап өтті, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
2023 жылдың 9 айының қорытындысы бойынша Қазақстан мен Әзербайжан арасындағы тауар айналымы 417,4 миллион долларға жетті. Бұл өткен жылдардың сәйкес кезеңімен салыстырғанда рекордтық көрсеткіш, сонымен қатар тауар айналымы 316,4 млн долларды құраған 2022 жылдың тоғыз айының қорытындысынан 31,9%-ға артық.
Айта кетерлігі, елдер арасындағы тауар айналымының айтарлықтай үлесі Қазақстаннан экспортқа тиесілі – шамамен $360,1 млн немесе 86,3%. Сондай-ақ, біздің елден экспорт көлемі 256,2 миллион доллардан 40,5 пайызға артқан. Осы кезеңдегі Әзербайжаннан импорт көлемі шамамен 57,3 миллион долларды құрайды.
Қазақстан экспортының өсуі өңделмеген алюминий жеткізілімінің ұлғаюымен байланысты. Сарапшылардың пікірінше, бұл көрсеткіш 538 еседен астам – 201 мыңнан 108,2 млн долларға дейін өсті.
Осылайша, алюминий Қазақстаннан Әзербайжанға экспорттың жалпы көлемінің 30 пайызын құрайтын негізгі экспорттық өнімге айналды. Экспорттың артуына мұнай өнімдерін жеткізудің 61,1-ден 74,9 миллион долларға, сондай-ақ шикі мұнайдың 56,7-ден 73,2 миллион долларға дейін өсуі де әсер етті.
Сонымен қатар, Қазақстан Әзербайжанға бидай, рельс, металл, аккумуляторлар, теміржол вагондары, нан және ұн өнімдерін және басқа да әлеуметтік маңызы бар тауарларды жеткізеді.
Әзербайжаннан әкелінетін негізгі тауарлар – қара металдардан жасалған құбырлар мен профильдер (16,2 млн доллар), паромдар мен круиздік кемелер (11,6 млн доллар), ауыз су. Бұл тауарлар топтары Әзербайжаннан келетін барлық импорттың 64,8% құрайды.
Сарапшылардың бағалауынша, 2023 жылдың бірінші жартыжылдығында Әзербайжаннан Қазақстанға тікелей шетелдік инвестицияның жалпы ағынының көлемі 1,2 миллион АҚШ долларын құрады.
Қазақстанға әзербайжандық инвестицияның негізгі бөлігі энергетика секторында, атап айтқанда, мұнай-газ өнеркәсібінде шоғырланғанын атап өткен жөн.
Бұл ретте тараптар жүзеге асырып жатқан маңызды жобалардың бірі – Каспий теңізінің түбімен талшықты-оптикалық байланыс желісін (ТОБЖ) тарту жобасы.
Жоба Қазақстанға ғаламдық интернетке қосылу үшін баламалы байланыс арналарына мүмкіндік береді. Жобаның жалпы құны 22,8 млрд теңгені құрайды.
