×
495.2
522.34
4.94
#қаңтар қақтығысы #Украинадағы соғыс #жемқорлық #тағайындау
495.2
522.34
4.94

Қазақстан осалдығы жағынан қауіпті деңгейге жақын тұр

18.11.2021, 12:28
Қазақстан осалдығы жағынан қауіпті деңгейге жақын тұр
Фото: Ашық дереккөзден

Мемлекеттердің осал тұстары рейтингінде еліміз 179-дан 116-шы орынға ие болды. Қазақстанның ахуалы, бірден атап өткен жөн, ТМД елдерінің барлығынан жақсы деп хабарлайды Ulysmedia.kz.

Алайда Қазақстан тұрақты және орнықты елдер қатарына енбей, қауіпті деңгейге көшу қаупі бар мемлекеттер тобына кіріп отыр. Еліміздің осалдық индексі 61,2 құрады — бұл қауіптің орташа деңгейі.

«Осалдық индексі белсенді қақтығыстарға дейін, кезінде және одан кейінгі жағдайларда елдің позициясының әлсіздігін өлшейді. Индекс төрт бағытты — біртұтастықты, экономикалық және саяси жағдайды және әлеуметтік саланы, сондай-ақ елдің осалдығын өлшеу үшін қолданылатын қақтығыс қаупінің 12 индикаторын қамтиды: қауіпсіздік аппараты, элиталардың фракциялануы, топтық наразылық, экономикалық құлдырау, біркелкі емес экономикалық даму, адамдардың қашуы және білімді азаматтардың елден кетуі, мемлекеттің заңдылығы, қоғамдық қызметтер, адам құқықтары және заңның үстемдігі, демографиялық қысым, босқындар, сыртқы араласу. Индекс мәні неғұрлым жоғары болса, ел соғұрлым осал және әлсіз болады», – деп түсіндіреді сарапшылар.

ҚР-да неғұрлым жоғары (яғни нашар) бағалау мемлекеттің заңдылығы (8,2 балл), топтық наразылық (8 балл) және элиталардың бөлектенуі (7,6 балл) сияқты көрсеткіштер бойынша байқалуда. Мәселен, элиталардың оңашалануы индикаторы мемлекеттік институттардың этникалық, таптық, кландық, нәсілдік немесе діни белгілері бойынша бөлінуі мен бытыраңқылығын меңзеуде.

Рейтингте ең әлсіз елдер Йемен, Сомали және Сирия болса, ең мықтылары – Финляндия, Норвегия және Исландия.

ТМД елдерінің арасында Қазақстанға қарағанда барлық мемлекеттің позициялары нашар. Осылайша Қырғызстан 68-ші, Әзірбайжан мен Тәжікстан 71-ші, Ресей 74-ші, Өзбекстан 80-ші, Армения мен Украина 91-ші, Түрікменстан 97-ші, Беларусь 98-ші және Молдова 103-ші орында.

Қазақстанда 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекте мемлекеттік басқару және қорғаныс, міндетті әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы негізгі капиталға инвестициялар 33,6 млрд теңгені құрап, бір жыл бұрынғыға қарағанда 35,1%-ға аз болуда.

«Өңірлік тұрғысында инвестициялардың ең көп көлемі Нұр-Сұлтанға тиесілі болды: 7,3 млрд теңге — құндық мәнде бір жыл бұрынғыға қарағанда 42,3%-ға артық. Жетекші өңірлердің үштігіне Атырау (6,2 млрд тг, оған қоса жылына 62,3%) және Түркістан (4,4 млрд тг, минус 81,8%) облыстары кірді. Инвестициялардың ең аз көлемі Қызылорда облысына тиесілі: барлығы 113,5 млн тг, жыл ішінде 81,7% минус», - делінген тиісті деректе.

Салымдардың басым бөлігі жергілікті бюджеттер есебінен қамтамасыз етілген: 23,5 млрд тг — бір жыл бұрынғыға қарағанда 35,4%-ға аз. Тағы 8,6 млрд теңгені республикалық бюджет қамтамасыз етіп, қалған 1,5 млрд теңгені кәсіпорындардың өз қаражаты құрауда.