БҰҰ мәліметінше, әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық әлі де кең таралған құбылыс болып қала береді, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
ӘР ОН МИНУТ САЙЫН БІР ӘЙЕЛ
БҰҰ-ның екі агенттігінің бағалауы бойынша, өткен жылы күн сайын орта есеппен 140 әйел мен қыз жақын серігінің немесе отбасы мүшелерінің қолынан қаза тапқан, деп жазады “Голоса Америки” басылымы.
Өткен жылы бұл санаттағы қаза тапқан әйелдер мен қыздардың жалпы саны шамамен 51 мыңды құраған, ал 2022 жылы бұл көрсеткіш шамамен 48 800 болды, деп мәлімдеді "БҰҰ-Әйелдер" және БҰҰ-ның Есірткі және қылмыс басқармасы дүйсенбі күні.
Әйелдерге қатысты зорлық-зомбылықты жою үшін халықаралық күнге арналған баяндамасында бұл өсім көбінесе елдерден алынған деректер көлемінің артуымен байланысты екенін, ал кісі өлтіру жағдайларының саны артпағанын атап өтті.
"БҰҰ-Әйелдер" ұйымының бағалауы бойынша, әлемде әрбір 10 минут сайын әйел жақын серігінің немесе отбасы мүшесінің қолынан қаза табады.
АМЕРИКАДА ЖОҒАРЫ, АЗИЯДА ТӨМЕН
Екі агенттік те әйелдер мен қыздардың бүкіл әлемде гендерлік зорлық-зомбылықтың осы шектен шыққан түрінен зардап шегуді жалғастырып жатқанын, және бұл құбылыстан ешбір өңір тыс қалмайтынын баса айтты.
"Үй – әйелдер мен қыздар үшін ең қауіпті орын", – делінген баяндамада.
Жыныстық серігі мен отбасы мүшелері жасаған кісі өлтірулердің ең көп саны Африкада тіркелген – 21 700 адам. Сондай-ақ бұл құрлықта халық санына қатысты ең жоғары көрсеткіш бар – әр 100 мың адамға шаққанда 2,9 құрбан.
Жоғары көрсеткіштер Америка континентінде (1,6 құрбан 100 мың адамға) және Мұхит жаңалауы елдерінде (1,5 құрбан 100 мың адамға) тіркелген. Ал Азия (0,8 құрбан 100 мың адамға) мен Еуропадағы (0,6 құрбан 100 мың адамға) көрсеткіштер едәуір төмен.
Баяндамаға сәйкес, Еуропа мен Америкада әйелдерді жеке кеңістікте өлтіру жағдайлары көбінесе жақын серігі тарапынан жасалады.
ЕР АДАМДАРДЫҢ ҚАЗАСЫ ОТБАСЫ ШЕҢБЕРІНЕН ТЫС БОЛАДЫ
Ал, ер адамдардың көпшілігінің өлтірілуі үйден және отбасы шеңберінен тыс жерде болады.
"Ер адамдар мен ұлдар барлық кісі өлтіру құрбандарының басым бөлігін құрағанымен, әйелдер мен қыздар отбасындағы өлімге әкелетін зорлық-зомбылықтан шамадан тыс зардап шегеді," – делінген баяндамада.
"2023 жылы қасақана өлтірілгендердің шамамен 80%-ы ер адамдар болса, 20%-ы әйелдер болды. Алайда отбасындағы өлімге әкелетін зорлық-зомбылық әйелдерге айтарлықтай үлкен зиян тигізеді: 2023 жылы қасақана өлтірілген әйелдердің шамамен 60%-ы жақын серігінің немесе отбасы мүшелерінің қолынан қаза тапқан."
Баяндамада мемлекеттердің әйелдер мен қыздарды өлтірудің алдын алу бойынша күш-жігеріне қарамастан, бұл көрсеткіштің әлі де алаңдатарлық деңгейде екені айтылған.
"Мұндай оқиғалар жиі гендерлік зорлық-зомбылықтың қайталанған эпизодтарының шарықтау шегі, бұл олардың уақытылы және тиімді араласу арқылы алдын алуға болатынын көрсетеді," – деп атап өтті БҰҰ-ның екі агенттігі.
Әйелдерге қатысты зорлық-зомбылықты жою үшін халықаралық күн жыл сайын 25 қарашада атап өтіледі. 2024 жылы бұл күннің белгіленгеніне 25 жыл толады.
