Биыл 1 қаңтардан бастап елімізде мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша зиянды еңбек жағдайында жұмыс істейтін адамдарға арнайы әлеуметтік төлем енгізілгені белгілі. Ulysmedia.kz тілшісі ол нақты кімдерге және қалай төленетін зерттеп көрді.
Сомасы қандай
Арнайы әлеуметтік төлем – зиянды еңбек жағдайында жұмыс істейтін қызметкерлерге төленетін төлем. Ол «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы арқылы жүзеге асырылатын болады.
Арнаулы әлеуметтік төлемдерді қаржыландыру оларды ресімдеу сәтіндегі зиянды жағдайлардағы жұмысқа байланысты төрт не екі көзден іске асырылады.
Еңбек жағдайы зиянды жұмыстарда істейтін қызметкерлер мынадай төлемдерден тұратын арнайы әлеуметтік төлемге үміткер бола алады:
- арнайы кәсіптік мемлекеттік жәрдемақы - 2 ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінде;
- зейнетақыға дейінгі аннуитеттік сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемі - 1 ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінде;
- жұмыс берушінің қаражаты есебінен кәсіби төлем – 1 ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінде;
Зейнетақы қорындағы жарна
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МКЗЖ) есебінен қалыптастырылған зейнетақы төлемі жинақтауға байланысты.
Төлем мынадай жағдайда тағайындалады:
55 жасқа толғанда;
қызметкер үшін 84 ай (7 жыл) үшін міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеуді растаса;
зиянды еңбек жағдайлары бар жұмыстарда еңбек қызметін тоқтату немесе зиянды өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын басқа жұмысқа ауыстыру.
Зейнеткерлікке дейін...
Төлем зейнеткерлік жасқа толғанға дейін төленеді. Өйткені зейнетақы тағайындалғаннан кейін олар тоқтатылады. Арнайы әлеуметтік төлемдер зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істейтін қызметкерлерді қорғау құралдарының бірі болып саналады.
«Төлем алушы зиянды еңбек жағдайларында жұмыс істей алмайды. Осылайша, егер адам төлем алу құқығын іске асырса және зиянды еңбекке орналастырылса, онда барлық көздерден төлемдер автоматты түрде тоқтатылады», – деп түсіндірді еңбек және әлеуметтік қорғау комитеті Астана бойынша департаментінің басшысы Қанат Тоқтыбаев
Арнайы әлеуметтік төлем алу үшін қызметкер келесі қызмет нұсқаларының бірін таңдауы керек:
- жұмыс берушімен келісім бойынша зиянды еңбек жағдайларына байланысты емес сол кәсіпорындағы басқа жұмысқа ауысуды ресімдеу;
- зиянды еңбек жағдайларына байланысты емес кәсіпорыннан тыс басқа жұмысқа өз бетінше орналасыңыз;
- еңбек қызметін жалғастырмаңыз.
Естеріңізге салсақ, Қазақстанда 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап ең төменгі жалақы, зейнетақы, түрлі әлеуметтік төлемдер қанша сомаға өсетінін жазған едік.