Қазақстанды асырап отырған үш аймақ аталды

ТОЛЫҒЫРАҚ

Алматы, Астана және Атырау облысы жергілікті бюджет кірістерінің (трансферттерді есептемегенде) шамамен жартысы. Сонымен қатар, донор өңірлердің өздері де республикалық бюджеттен трансферт алады.

КІРІС ПЕН ШЫҒЫС

Алматы: кірістер – 2,0 трлн теңге (оның ішінде трансферттер – 94,3 млрд теңге), шығыстар – 1,6 трлн теңге, оң сальдо – 377,7 млрд теңге (немесе 283,3 млрд теңге трансфертсіз). Республикалық бюджетке алынатын қаражат – 226,1 млрд теңге.

Атырау облысы: кірістер – 898,8 млрд теңге (оның ішінде трансферттер – 79,7 млрд теңге), шығыстар – 939,2 млрд теңге, теріс сальдо – 40,5 млрд теңге (немесе трансфертсіз -120,2 млрд теңге). Республикалық бюджетке алынатын қаражат – 168,7 млрд теңге.

Астана: кірістер – 1,4 трлн теңге (оның ішінде трансферттер – 274,6 млрд теңге), шығыстар – 1,3 трлн теңге, трансферттерді есептемегендегі теріс айырма – 186,5 млрд теңге. Республикалық бюджетке алынатын қаражат – 74,7 млрд теңге.

- Бюджет жай ғана бөліну құралы емес, әрбір қосымша табыс тапқан теңге сол өңірде қалып, инфрақұрылымға, бизнеске және қызмет сапасын арттыруға бағытталатындай ынталандыру тетігі болуы тиіс. Қазіргі кезде донор өңірлердің ресурстарының бір бөлігі жаңа өсім тудырмайтын, өнімсіз құрылымдарды қолдауға кетіп жатыр.

Ең тиімді жүйе – “донорлық” мәртебесін тек кіріс пен шығыс балансына қарап емес, сонымен қатар қаражатты пайдалану тиімділігі бойынша да бағалау болар еді: яғни, шығыстардағы инвестиция үлесін, салық базасының өсу қарқынын және инфрақұрылыммен қамтамасыз етілу деңгейін ескеру қажет. Сонда бюджет өтемақы тетігі емес, даму құралына айналар еді, – деп жазады Tengenomika сарапшылары.