Талибан (ҚР-да тыйым салынған террористік ұйым) Ауғанстандағы ШЫҰ елдері үшін қауіпсіздіктің негізгі қатері болып табылатын террористік топтарды тыныштандыра алмады. Бұл туралы ШЫҰ РАТС кеңесінің 40-отырысының ресми ашылуы барысында ҚР ҰҚК төрағасының орынбасары Руслан Сейсембаев мәлімдеді, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Оның айтуынша, ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер үшін террористік қауіптердің қалыптасуы бірқатар басым факторлардың әсерінен болып отыр. Олардың бірі Ауғанстанда әлі күнге дейін террористік әлеуеттің сақталуы.
"2021 жылы Ауғанстанда билікке келген" Талибан " қозғалысы әзірге тиімді мемлекеттік басқару жүйесін құрып, тиісті бақылау мен қауіпсіздікті қамтамасыз ете алмады. Бұл ел халықаралық террористік топтар үшін тартылыс орталығы болып қала береді. Соның салдарынан 50-ге жуық шабуыл жасалып, 350-ден астам адамның өмірі қиылды, тағы 700-ден астам адам жараланды. "Вилаят Хорасан" Ислам мемлекеті халықаралық террористік ұйымы филиалының өсіп келе жатқан әлеуеті үлкен қауіп төндіреді", - деді ҰҚК төрағасының орынбасары.
Әр түрлі бағалаулар бойынша, топ мүшелерінің саны 500-ден 6 мыңға дейін өсті. Сейсембаевтың айтуынша,"Вилаят Хораса" Ресей мен Пәкістанның дипломатиялық миссияларына батыл шабуыл жасады.
Олар сондай-ақ Кабул қонақ үйінде Қытай азаматтарын атып өлтірді. Бұл ҮЕҰ басшылары АҚШ-қа ғана емес, Қытайға, Ресейге және Пәкістанға да жиһад жасауға шақырады. Сонымен қатар, Ауғанстанда "Әл-Каида" орналасқан, оның қатарында 500-ге жуық содыр бар.
"Вилаят Хорасан” мен “Әл-Каида” шағын аумақтарды басқарғанымен, олар резонанстар мен күрделі шабуылдарды орындауға әбден қабілетті. Мұның бәрі жиналып келіп ШЫҰ мемлекеттерінің аумағында ауқымды жобаларды іске асыруға нақты қауіп төндіреді", - деп нақтылады Сейсембаев.
Террористік қауіп төніп тұрған жобалардың қатарында "Термез-Кабул-Пешавар" теміржол дәлізі мен түрікменстандық көмірсутектерді Ауғанстан арқылы Пәкістан мен Үндістанға тасымалдау үшін салынып жатқан "Тапи" газ құбыры бар.
Айта кетейік, тамызда Қазақстанға 200-ден астам адамнан тұратын Ауғанстан делегациясы келді.
Бұдан бұрын СІМ Ауғанстанның Қазақстан үшін қандай қауіп төндіретінін, оны қалай болдырмауға болатынын және біздің еліміз неге тәліптермен ынтымақтасуды жөн көргенін түсіндірген.
Вице-министрдің сөзінше, Талибан – террористік ұйым емес .
- Егер бұл мәселені халықаралық құқық тұрғысынан қарастыратын болсақ, Талибан террористік ұйым емес. Егер санкция режимінің ережесін негізге алсақ, БҰҰ Қауіпсіздік орталығының санкциялар тізімінде осы қозғалыспен аффилиирленген 135 мүше мен тұлға барын айта аламын, бұл ретте ұйымның өзі бұл тізімге енбеген.
Талибан – әлемнің көптеген елдерінде, соның ішінде Қазақстанда тыйым салынған радикалды діни-саяси әскерилендірілген қозғалыс. Талибан Ауғанстанды 1996 жылдан 2001 жылға дейін басқарды. 2021 жылы американдық әскерлер Ауғанстаннан шықты, кейінірек ұйым шабуылға шығып, мемлекетті өз қолына алды.
