Астанада Арыстанбек Мұхамедиұлына, оның орынбасары Алмаз Нұразханға, «Экспонат» ЖШС директоры Азамат Көшеновке, компанияның бас есепшісі Айым Сәдуақасоваға, Абай Сатыбалдинге, Леонид Кочетовқа және Гүлзат Жуаспаеваға қатысты сот процесі аяқталды, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Не болды
Астанада «Дипломат» қонақүйін тартып алу және «Алтын адам шеруі» көрмесінің нәтижесінде анықталған жайттар бойынша сот үкімі шықты.
Соттың үкімі қандай болды?
Судья Арыстанбек Мұхамедиұлын кінәлі деп тауып, 8 жыл 1 айға бас бостандығынан айыру жазасын тағайындады.
11 жылға түпкілікті бас бостандығынан айыру. Жазасын қауіпсіздігі орташа қылмыстық мекемеде өтеу, - деді судья.
Қалған сотталушылар бойынша қаулылар
Алмаз Нұразхан – 7 жыл 1 айға бас бостандығынан айырылды.
Азамат Көшенов – 7 жыл 1 айға бас бостандығынан айырылды.
Айым Сәдуақасова – 7 жыл 1 айға бас бостандығынан айыру жазасына кесілді (жазаны өтеуді 5 жылға кейінге қалдыру).
Абай Сатыбалдин – 7 жылға бас бостандығынан айырылды.
Леонид Кочетов – 7 жылға бас бостандығынан айырылды.
Гүлзат Жуаспаева – 2 жылға бас бостандығынан айырылды. Негізгі жазадан босатылды.
Тергеу әртүрлі жағдайларда екі эпизодты біріктірді: «Дипломат» қонақ үйіне жасалған рейд және «Алтын адамның шеруі» көрмесін өткізу. Айыптаушы тарап көрмеге қатысты жаңа жағдайлардың анықталғанын айтты.
«Дипломат» қонақ үйі
Тергеушілердің айтуынша, бұрынғы қожайын сонау 2019 жылы Мұхамедиұлынан көмек сұраған. Одан кейін экс-министр жәбірленушіге 2,5 миллиард теңге бөлді, бірақ бизнестің 71 пайызын сенімді басқарушы ретінде тіркеуді талап етті. Осыдан кейін Мұхамедиұлы қонақүйді түгел бақылауға алуды ұйғарған.
Ұлттық музей туралы оқиға
2023 жылы 20 маусымда Мұхамедиұлы 2020 жылы «Алтын адамның әлем мұражайлары арқылы шеруі» халықаралық көрме жобасын жүзеге асыру кезінде ақша жымқырғаны үшін мемлекеттік қызметте қызмет атқаруға өмір бойына тыйым салынып, 8 жылға бас бостандығынан айырылды. Шенеунік мемлекеттік наградаларынан да айырылды. Оның орынбасары Алмас Нұразхан, «Экспонат» ЖШС директоры Азамат Көшенов және осы компанияның есепшісі Айым Сәдуақасова әрқайсысы 7 жылға бас бостандығынан айырылды. Сот Мәдениет министрлігінің азаматтық талап арызын ішінара қанағаттандырып, 43 миллион теңгені бірлесіп өндіруді міндеттеді.
Пара алу ісі
13 ақпанда Астананың қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты бұрынғы Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлына, оның жұбайы Ғалия Ысқақоваға және адвокат Мұстахим Төлеевке қатысты үкім шығарды.
Арыстанбек Мұхамедиұлына аса ірі көлемде пара алуға оқталу (ҚР ҚК-нің 24-бабы 3-бөлігі – 367-баптың 4-бөлігі), Ғалия Ысқақоваға пара алуда делдалдық (ҚК 368-бабы 1-бөлігі) бойынша айып тағылды, ал Мұстахим Төлеев - аса ірі көлемдегі алаяқтық (ҚР ҚК 190-бабы, 4-бөлігі, 2-тармағы) жасады деп айыпталды.
Іс материалдарына сәйкес, экс-министр 2022 жылдың желтоқсан айында Астананың тергеу изоляторынан қамаудан босатылып, «Дипломат» қонақүйінің меншігінде қалғысы келіп, шенеуніктерге өзінің адвокаты арқылы аса ірі көлемде пара беруге шешім қабылдаған.
Осы айда жұбайы Мұхамедиұлы дәмханада Төлеевке қонақ үй мәселесін оң шешкені үшін 140 мың доллар берді. 2023 жылдың қаңтарында Ысқақова адвокаттың көлігінде бұлтартпау шарасын өзгерткені үшін оған 120 мың доллар берді. 2023 жылдың сәуірінде экс-министрдің әйелі жүргізуші арқылы Төлеевке жазаны жеңілдету үшін тағы 100 мың доллар берді. 2023 жылдың маусым айында Ысқақова өзінің ұлы арқылы адвокатқа 27 млн теңге және 40 мың доллар берді.
Төлеев ақшаны өз қалауы бойынша басқарды. Сотталушылар кінәні мойындамады және өздерін ақтауды сұрады.
Нәтижесінде сотталған Мұхамедиұлының қамау мерзімі сегізден 11 жылға дейін ұзартылды. Ысқақова мемлекеттік қызметте жұмыс істеуге өмір бойына тыйым салумен алты айға бас бостандығынан айырылды. Төлеев 10 жыл мерзімге адвокаттық қызметпен айналысу құқығынан айырылып, 6 жыл 8 ай жазасына кесілді.
Мұхамедиұлының тағы бір іске қатысы бар
Антикор экс-министрдің "Көшпенді" фильмі үшін бекіністі сату ісіне қатысуын тексереді.
2017 жылы "Көшпенді" киножобасы аясында Алматы облысының немесе өзен жағасында салынған "Түркістан" бутафорлық бекінісін Мәдениет және спорт министрлігінің бұрынғы басшылығымен үлестес коммерциялық ұйым нарықтық құнынан 44 есе төмен бағамен іске асырғаны хабарланды.
Бұл іс бойынша Шәкен Айманов атындағы "Қазақфильм" АҚ экс-президенті күдікті ретінде келді. Ол кезде "Қазақфильмді" режиссер Бақыт Қайырбеков басқарды.
