Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаев ресейлік «Россия 24» телеарнасына сұхбат берді, деп хабарлайды ulysmedia.kz.
Сұхбат барысында Назарбаев Кеңес Одағының ыдырауы мен ТМД қалай құрылғаны жөнінде айтты. Оның айтуынша, КСРО-ның ыдырауы қуатты алып мемлекет болғанына қарамастан алдын ала белгіленген.
«Менің ойымша, көптеген себептер бар – социалистік экономика, тоталитарлық, әкімшілік ресурстар таусылды. Экономикалық блоктардың басшылығы экономиканы басқаруда уақытында байқап, өзгерістер енгізуге мәжбүр болды, ол жасалмады. Жинақталған ресурстар бірте-бірте таусылып, біз бірінші кезекте экономиканың күйреуіне жақындадық», – деді Назарбаев.
Сондай-ақ Кеңес Одағының ыдырауының басты себептерінің қатарында сол кездегі ел басшылығында мықты ерік-жігердің жоқтығын атады.
«Қайта құру мен демократияландыруды жариялаған жаңа басшылықтың ерік-жігері жетпеді. Кезінде бірге жұмыс істеуге тура келген адамдарды сынау маған қиынға соғады. Тіпті мен олармен пікірлес те болдым. Күшті ерік-жігерсіз басқаруға болмайтынын анық айту керек. Кеңес Одағындағы мұндай демократияландыру мен өзгерістер тәртіп, күшті басшылық жағдайында жүргізілуі керек еді. Осындай бірнеше себебі бар», – деді ол.
Сонымен қатар, КСРО-ның тағдырына әсер еткен себептерге тоқтала отырып, ол Балтық жағалауы елдеріндегі толқуларды да атап өтті.
«Айтпақшы, мен оларды сол кезде қолдадым, өйткені Прибалтика әрқашан Кеңес Одағының жасанды баңдарламасы болды. Олар басқа республикаларға қарағанда жақсы өмір сүрді», – деп еске алады ол.
Оның айтуынша, 1990 жылы РСФСР-дің (Ресей Кеңестік Федеративтік Социалистік Республикасының) Кеңес Одағынан тәуелсіздігін жариялаған соң, басқа елдер мұны өз тәуелсіздігін жариялай алатынының белгісі ретінде қабылдаған.
Сұхбаттың толық нұсқасын мына жерден көруге болады.
