Баланың денсаулығы үшін қауіпсіз жаялықтарды қалай таңдауға болады?

Қалижан Бектемір

Полимерлер мен басқа да химиялық заттардың токсикологиясы зертханасының меңгерушісі Әсел Кәрібаева жас ата-аналарға жөргектерді қалай дұрыс таңдап, олардың түрлері, жөргектерді таңдау кезінде қандай нәрселерге назар аудару керектігі туралы айтып берді. Сонымен бірге ол жөргектің дұрыс өлшемін қалай таңдау керектігін, олардың неге ағып кететіндігі мен жөргектерді дұрыс сақтау ережелері туралы түсіндірді, деп хабарлады Ulysmedia.kz.

stan.kz

Сонымен оқырман назарына Полимерлер мен басқа да химиялық заттардың токсикологиясы зертханасының меңгерушісін кеңесін ұсынамыз.

ЖӨРГЕКТЕР ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

Жөргектер-баланың биологиялық секрециясын (зәр мен нәжісті) сіңіруге арналған гигиеналық өнімдер. Олардың құрамында үш қабат бар:

Ішкі қабат. Ол ылғалдың өтуіне мүмкіндік береді де, баланың терісін тітіркендірмей тез кебеді.

Орташа (сіңіргіш) қабат. Баланың секрециясын сіңіреді және оларды іште ұстайды.

Сыртқы (су өткізбейтін) қабат. Ылғалдың ағып кетуіне және киімнің ластануына жол бермейді.

Ортаңғы қабатта ылғалды гельге айналдыратын сіңіргіш болуы мүмкін. Жөргектің барлық қабаттары баланың терісін тітіркендірмейтін қауіпсіз материалдардан жасалған болуы тиіс.

ЖӨРГЕКТЕР НЕ ҮШІН ҚАЖЕТ?

Жөргектер ата-аналарға бала күтімін жеңілдету үшін қажет. Жөргектердің функциялары:

зәр мен нәжісті сіңіру;

терінің тітіркенуінен қорғау;

бала терісінің құрғақтығын қамтамасыз ету;

төсек-орын мен киімді ластанудан қорғау.

Балаларға арналған жөргектердің кейбір түрлері зәр мен нәжістің жағымсыз иісін сіңіреді. Сондай-ақ, жөргектер гигиеналық процедуралардың уақытын қысқартады. Бір рет қолданылатын жөргектерді жуудың және кептірудің қажеті жоқ, олар теріні ұзақ уақыт құрғақ ұстайды, бұл баланың ұйқысын үзбеуге мүмкіндік береді.

ЖӨРГЕКТЕРДІҢ ТҮРЛЕРІ

Жөргектер бір реттік және қайта пайдалануға болатын болып бөлінеді. Бір рет қолданылатын жөргектер өте ыңғайлы және қайта пайдалануды қажет етпейді. Қайта пайдалануға болатын жөргектерде жууға және қайта пайдалануға болатын сіңіргіш ауыстырылатын лайнер бар.

Қайта пайдалануға болатын жөргектің лайнері бір реттік жөргекке қарағанда ылғалды жақсы сіңірмейді де, баланы горшокқа үйретуге көмектеседі. Бала ыңғайсыздықты сезінеді және дәретханаға баруды сұрай бастайды.

ЖӨРГЕКТІҢ БАСҚА ТҮРЛЕРІ

Іш киімдік – жөргектер – жүре бастайтын балаларға қолданылады. Олар қозғалысқа кедергі жасамайды, оңай киіліп, шешіледі;

жөргек жаялықтары — баланың шап пен бөкселеріне оралып, ағып кетуден қорғау үшін қолданылады;

ер балаларға арналған жөргектер — сіңіргіш материал алдыңғы жиекке қарай жылжытылған;

қыздарға арналған жөргектер — сіңіргіш  абаты ортасында орналасқан;

«дем алатын» жөргектер — ауа өткізетін мақта мен микро кеуекті полимердің жұмсақ ішкі қабаты бар;

түнгі жөргектер – сіңіргіш қабаттың ұлғаюына байланысты баланың ұйықтау уақытын ұзартады;

жүзуге арналған жөргектер – баланың іші мен аяғына мықтап жабысып, суды ішке кіргізбейді. Бассейнге арналған жөргектердің су өткізбейтін сыртқы қабаты бар;

горшокқа үйретуге арналған жөргектер – ылғалды кешіктіріп сіңіреді. Бала ылғалды сезінеді және жағымсыз сезімдердің пайда болуына байланысты горшокқа сұрану әдетін қалыптастырады;

гипоаллергенді жөргектер - аллергияға бейім балаларға арналған, құрамында теріні тітіркендіретін заттар (полиэтилен, хош иістендіргіштер) жоқ.

ЖӨРГЕКТІҢ ҚҰРАМЫНА ҚАЛАЙ НАЗАР АУДАРУ КЕРЕК?

Жөргекті таңдағанда ылғалды сіңіру үшін қолданылатын химиялық заттарға назар аудару қажет. Жөргектің құрамындағы қауіпсіз компоненттер:

ішкі қабат – мақта, целлюлоза, термобонд (полипропилен) болуы мүмкін;

сіңіргіш қабат — баланың тітіркенуін тудырмай ылғалды сіңіретін және сақтайтын суперабсорбент (полиакрилат) болуы мүмкін;

сыртқы қабат – жөргектің ағып кетуіне жол бермейтін полипропиленнен жасалған болуы тиіс

Бекіткіштер мен манжеттердің құрамында эластан мен полипропилен болуы мүмкін, олар жөргектің сенімді орналасуын қамтамасыз етеді. Баланың терісін тітіркенуден сақтау мақсатында,  кейбір жөргектің жоғарғы жақтары вазелин, алоэ вера және кокос майымен сіңдірілген болуы мүмкін. Жөргектерді сатып алғанда, өнім материалдарының қауіпсіздігін растайтын сертификаттардың болуына назар аудару қажет.

БАЛАҒА ДҰРЫС ЖӨРГЕК ӨЛШЕМІН ҚАЛАЙ ТАҢДАУҒА БОЛАДЫ?

Жөргектің мөлшерін таңдау баланың салмағына, бойына және дене бітіміне байланысты. Дұрыс өлшемді таңдау маңызды, кішкентай жөргек теріні қысып, ысқылайды, ал үлкені ағып кетеді. Өндірушілер, қаптамаларда жөргектердің қандай салмақ дәрежесіне арналғанын көрсетеді. Егер баланың салмағы қаптамада көрсетілген жоғарғы шекараға жақындаса, нәрестеге ыңғайлы болу үшін жөргектердің үлкен мөлшерін алған жөн. Сондай-ақ, жөргектерді үлкен қаптамаларда алу ұсынылмайды, өйткені нәресте тез өседі және көп ұзамай оған басқа өлшем қажет болуы мүмкін болады.

ЖӨРГЕКТІ ҚАНШАЛЫҚТЫ ЖИІ АУЫСТЫРУ КЕРЕК?

Жөргекті ауыстыру жиілігі оның түріне, баланың жасына және тамақтандыру түріне байланысты. Жөргекті ауыстыру жиілігі бойынша жалпы ұсыныстар:

екі айға дейін – әр үш-төрт сағат сайын;

екі айдан алты айға дейін – әр төрт-алты сағат сайын;

алты айдан асқанда – жөргектің толуына байланысты.

Баланың үлкен дәретінен кейін жөргекті міндетті түрде ауыстыруды ұмытпаңыз. Сондай-ақ, ұйықтар алдында немесе серуендеу алдында жаңа жөргекті кигізу керек.

НЕЛІКТЕН БАЛАНЫҢ ЖӨРГЕГІ АҒЫП КЕТУІ МҮМКІН?

Баланың жөргегі дұрыс бекітілмеген жағдайда ағып кетуі мүмкін. Барлық жабысқақтар мен бекіткіштер жақсы бекітілуі керек, ал жөргек нәрестенің терісіне мықтап жабысып, оны қыспауы керек. Жөргектің ағып кетуінің басқа себептері:

бұрыс өлшем (жөргек тым үлкен);

уақытылы ауыстырмау;

баладағы диарея;

нәжісті өзгерте алатын рациондағы өзгерістер.

Жөргектің ағуы несеп-жыныс инфекцияларына (цистит, уретрит) байланысты баланың зәр шығаруының жоғарылауымен байланысты болуы мүмкін. Егер балада нәжіс мөлшері күрт артса, тексерілу үшін педиатрға қаралу қажет.