Жетімін жылытпаған ел едік... Елде тірі жетім көбейіп барады

Әлихан Асқақ

2023 жылы елімізде сәбилер үйіне қабылданған бүлдіршіндер саны 8,5%-ға өскен, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.

finprom.kz-тің мәліметіне қарағанда, бір жыл ішінде осындай мекемелерге 4 жасқа дейінгі 1,3 мыңға жуық бала жіберілген. Бұл соңғы жылдардағы рекордтық көрсеткіш.

ТІРІ ЖЕТІМДЕР

Сол 1,3 мың баланың 546-сы ғана жетім немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған. Ал қалған балалардың ата-анасы құқығынан айырылмаған.

Сәбилер үйі балаларды 3-4 жасқа дейін немесе асырап алғанға дейін қамқорлыққа алады. Олар шекті жасқа жеткенде басқа мекемелерге, яғни балалар үйіне, интернатқа немесе мамандандырылған емдеу мекемелеріне жіберіледі.

САНЫ КӨБЕЙІП БАРАДЫ

Кейінгі жылдары сәбилер үйіндегі тәрбиеленушілердің жалпы саны артып келеді. Мәселен, 2022 жылы 701 бала болса, 2023 жылы 711 бала болды.

Қазақстанда ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың жалпы саны соңғы жылдары 11,8%-ға азайғанымен, 2024 жылы олардың саны 21,4 мыңға жетіп отыр. Ал 2019 жылғы дерек бойынша 24,2 мың бала болған еді.

БАЛАЛАР ҮЙІ

Елімізде балалар үйін азайту бойынша жұмыстар белсенді жүріп жатыр. Кейінгі 3 жылда балалар үйлерінің саны 21 мекемеге азайды. Мемлекеттің басты мақсаты – бала асырап алу жүйесіне толығымен көшіп, балалар үйлерін жабу. Осы мақсатта кәсіби патронат тәрбиешілер институтын енгізу стратегиясы әзірленді. Арнайы дайындықтан өткен мұндай ата-аналарға жалақы мен балаға алимент төленеді.

ЗАҢ ЖОҚ

Мұны реттейтін заң жобасы Мәжілісте бір жылдан астам уақыттан бері қаралып жатыр, алайда әлі мақұлданған жоқ.

Нақтырақ айтсақ, мұндай әдіс халықаралық тәжірибеге негізделген. Біршама дамыған мемлекеттік кәсіби патронаттық отбасылар жүйесі бұрыннан жұмыс істеп келеді.