Алматыдағы ең көне тарихи және мәдени нысандардың бірі - 1930 жылы салынған ипподромның тағдырына алаңдаған қазақстандық атбегілер қала әкімі Дархан Сатыбалдының атына ашық хат жолдады. Олар ипподром орнында көпқабатты тұрғын үйлер салу жоспарына қарсы шығып отыр, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Толығырақ
Атбегілердің сөзінше, 2000 жылдардың басында “Тенгри Инвест” ЖШС 40 гектар аумақты алып жатқан Алматы ипподромын сатып алды.
- “Инвестор” ипподромды бұзып, оның орнына көп қабатты үйлер салғысы келді. Ал сүйер қауым 2014 жылы ипподромды қорғап қалды, ҚР Парламент Мәжілісі, Алматы қаласының әкімдігі бізді қолдап, жекеменшікке ипподромды бұзуға жол бермеді, – дейді хат авторлары.
2002 жылы ипподромды жекешелендіру схемасы түсініксіз болған.
- “Ипподром” АҚ банкроттық рәсімі арқылы “Жокей клубқа” ЖШС 8 000 000 теңгеге, яғни сол баға бойынша 56 000 долларға берілді! Осыдан кейін бұл ЖШС-дегі ипподромның үлесін “Тенгри Инвест” ЖШС сатып алды (шарттың көшірмесі және “Тенгри Инвест” ЖШС тіркеу туралы куәлік қоса жүктелген).
Алматы ипподромы — 1930 жылы салынған Алматы қаласындағы ең көне спорт ғимараты.
- Бұл Қазақстандағы ат шабыс тұрақты түрде өткізілетін жалғыз ипподром. 90 жыл бойы ипподром өз алаңдарында барлық ұлттық ат спорты түрлері бойынша жарыстар өткізеді: көкпар, бәйге, теңге ілу. Мұнда балаларға арналған ат спорты секциялары, ерекше балаларға арналған иппотерапия секциялары жұмыс істейді. Ипподромда Қазақстанның 300 жоғары білікті жылқы өсірушілері жұмыс істейді, – дейді хат авторлары.
Мәдениет ескерткіші
Алматы әкімдігінің 2021 жылдың 17 наурызында “Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімін бекіту туралы” қаулысына сәйкес Алматы ипподромы сәулет және мәдениет ескерткіші болып танылды. 2019 жылғы 26 желтоқсандағы “Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау туралы” ҚР Заңына сәйкес меншіктенуші осы объектіні сақтау және тиісті күтіп ұстау үшін жауапкершілік жүктеледі.
- Меншік иесі бір жылқы үшін айына 30 000 теңге мөлшерінде жалға бергені үшін төлем ақы жинайды, бұл 300 жылқы басымен ай сайын шамамен 9 млн теңгені немесе жылына 100 млн теңгені құрайды! Осыған қарамастан ипподромға ақша салынбайды, ол қирап жатыр: тағалау жері, ат қоралары қирап жатыр, барлық ғимараттар жөндеуді қажет етеді, инженерлік желілер шіріп кетті, ат жолақтары жойылды, – дейді атбегілер.
Олардың сөзінше, тпподром балшық пен шаңға батып кетті, аумақ тазаланбайды, ат төзегі жылдар бойы тазаланбай жиналған шыбын-шіркейлерді қаптатты. Ветеринарлар жабдық және 15 жылдан астам жұмыс істемейді, сырттағы аула дәретханалары ағаштары шіріген үйшік.
- Ауыз суды соғыс жылдарындағы сағат бойынша беру – тәулігіне үш сағатқа ғана. Кешке аумақ жарықтандырылмайды, біз мектептен кейін атқа мінуге үйренгісі келген балалар үшін қорқамыз. Жансүгіров көшесі жағындағы қоршау – бұл қоршау емес, күл илеу.
Ипподром жоспарлы түрде жойылып жатыр
Атбегілер Кеңес Одағының заманында Алматы ипподромы КСРО-дағы үздіктердің бірі болғанын, Одақтың үздік жаттықтырушылары осында келуді армандағанын атап өтті.
- 2000 жылдары Алматы ипподромында ТМД-да ашық ат шабысында бірінші орын алған жылқылар да өнер көрсетті. Қазіргі өзінде біздің жылқыларымыз бен жокейлеріміз әлемдегі ең үздіктердің бірі: төрт аяқт спортшылар Кабирхан, Дарасалам, Шамалған. Бауыржан Мұразбаев - Германияның 4 дүркін чемпион-жокейі, Еуропаның үздік жокейлерінің бірі! Біздің әріптестеріміз – БАӘ, Германия, Ирландия, Ресей, Әзербайжаннан келген спортшылар мен жаттықтырушылар – барлығы ипподром жағдайына таң қалды. Өзің үшін және ел үшін ұят!, – делінген хатта.
Қырғызстанда 2014 жылы Чолпон-Атадағы ипподромды қайта жаңғыртқан, енді ол халықаралық стандарттарға толық жауап береді, Ресейде жаңа ипподромдар салынуда, құрылыс жүргізілуде: Пятигорск, Ростов, Уфа, Қазан, Грозный, Мәскеу – барлық қалалар ипподромдарда күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізді. Өзбекстанда ипподром қайта жаңартылуда! Астанада заманауи ипподром бар.
- Алматы ипподромы — бұл сәулеттік-мәдени құндылығының көрнекті нысаны және Қазақстанның маңызды ат спорты орталығы! Меншік иесінің тарих және мәдениет ескерткішін сақтау жөніндегі қорғау міндеттемелерін ұзақ жылдар бойы орындамауына байланысты оны коммуналдық меншікке өткізіп, Алматы ипподромын жекешелендіріп иеленіп алу туралы мәселені шешуді сұраймыз, – дейді хат авторлары.
Қала әкімі Дархан Сатыбалдыға жолданған хатқа 46 атбегі қол қойған.