Қытайдың Даму Банкі ҚДБ-ға 282 миллион доллар қарыз беретіні белгілі болды. Бірінші келісімге қол қойылды, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Бұл халықаралық әріптестікті кеңейту және Қазақстан экономикасының негізгі секторларында бірлескен жобаларды іске асыру үшін жаңа мүмкіндіктер ашатыны хабарланды.
Айта кетейік, өткен жылы Қытай Қазақстан Даму Банкінің кредиттік лимитін ұлғайтқан..
“ҚАЗАҚСТАННЫҢ ДАМУ БАНКІ"
"Қазақстанның Даму Банкі" АҚ − 2001 жылы құрылған Қазақстан экономикасының шикізаттық емес және инфрақұрылымдық секторларын жаңғырту және дамыту жөніндегі ұлттық даму институты.
ҚДБ индустриялық-инновациялық дамудың мемлекеттік бағдарламаларының ірі инвестициялық операторларының бірі. ҚДБ "Бәйтерек" Ұлттық басқарушы холдингі " АҚ құрылымына кіреді.
Бұған дейін Ulysmedia.kz Қазақстанның Даму Банкі туралы егжей-тегжейлі жазған. Белгілі тұлғалар тобына арналған жеке банк - Қасым-Жомарт Тоқаев қаңтар оқиғасынан кейін Қазақстанның Даму Банкін осылай атаған.
КӨМЕКТІ КІМДЕР АЛАДЫ?
Банк, бұрынғыдай, бюджеттік ақшаны пайдаланып, аз пайызбен миллиардтаған несие береді. Кейде сыйақы мөлшерлемесі тіпті инфляцияны қамтымайды, сондықтан ҚДБ қызметін белгілі бір дәрежеде қайырымдылық деп атауға болады. Бірақ бұл көмекті кім алады?
Сандар сөйлесін: 2019 жылы ҚДБ "Қазақтелеком” АҚ қаржыландыруға 37 млрд бөлді. Мұндай сомма "ҚР аумағында 4G сымсыз байланыс желісін өрістету" үшін қажет болды. Ақша банктің және Ұлттық қордың өз қаражатынан алынды. Несиені өтеу мерзімі -10 жыл.
2014 жылы "ҚазТрансГаз Аймақ" АҚ 19,9 млрд теңгеге несие алды. Мақсаты - Жамбыл облысы Қордай ауданының бес елді мекенін газдандыру. Өтеу мерзімі - 10 жыл. Соңғы бенефициар - елдің ең ірі газ компаниясы QazaqGaz. Компания 2017 жылы Ақтөбе облысын газдандыру үшін тағы 13 млрд теңге алды.
2020 жылы ҚДБ Hyundai жеңіл автомобильдер шығаратын зауыттың құрылысына 17 млрд теңге беруді мақұлдады. Өнеркәсіпті дамыту қоры тағы 7,4 млрд бөлді. Қарыз мерзімі - 15 жыл, ал соңғы бенефициар – миллиардер Нұрлан Смағұлов - "Астана Моторс" компаниясы мен MEGA СОО желісінің иесі.
2022 жылы Даму Банкі алты жобаны қаржыландыруды мақұлдады:
"Проммашкомплект" ЖШС доңғалақ өндірісі үшін үздіксіз құйылған дайындаманы экспорт алдындағы қаржыландыру. Қарыз сомасы: 7 млрд теңге. Соңғы бенефициар - ресейлік кәсіпкер Кирилл Липа.
Әрі қарай өңдеу мақсатында бидай мен жүгеріні сатып алу үшін "Азия Агрофуд" АҚ экспорт алдындағы қаржыландыру. Қарыз сомасы: 5 млрд теңгеден аспайды. Соңғы бенефициарлар - жергілікті кәсіпкер Әлия Балапанова мен Ерлан Баймұратов Қазақстанның ең бай 50 бизнесменінің қатарына кіреді.
Өңдеу мақсатында бидай сатып алу үшін "BioOperations" ЖШС экспорт алдындағы қаржыландыру. Қарыз сомасы: 6,5 млрд теңге. Соңғы бенефициарлар - тағы да Әлия Балапанова мен Еран Баймұратов.
Хромтау қаласында Дон тау-кен байыту комбинатының шламын қайта өңдеу жөніндегі байыту фабрикасын салу үшін "Қазхром "Трансұлттық компаниясы" АҚ қаржыландыру. Қарыз сомасы: 77,5 млн доллар (шамамен 34 млрд теңге). Соңғы бенефициарлар ҚР Қаржы министрлігі, Ибрагимовтар отбасы (Kazakhstan бай бизнесмендерінің рейтингінің№ 5), Сондай-ақ ірі бизнесмендер Александр Машкевич пен Патох Шодиев болды.
Altyn Shyghys ЖШС-ні одан әрі өңдеу мақсатында күнбағыс сатып алу үшін қаржыландыру. Қарыз сомасы: 15 млрд теңге. Соңғы бенефициар - Ербол Әбдіқалықов. Ол "Сей-нар" компаниялар тобының жетекшісі және ол туралы бәрі белгілі.
Шикізатты, материалдар мен қызметтерді сатып алуға "Қазэнергокабель" АҚ экспорт алдындағы қаржыландыру. Қарыз сомасы: 5,5 млрд теңге. Соңғы бенефициарлар - ШҚО әкімінің ұлы және долларлық миллионер Талғат Ахметов, сондай-ақ кәсіпкер Юрий Голдштауб.
Тізімде мемлекеттік үлесі бар бір ғана ұйым және "Самұрық-Қазынаға" тиесілі компания жоқ, бірақ Баймұратов пен Ахметов компаниялары жеңілдетілген несиелерді үнемі алып отырған.
Кадрлық ауыс-түйіс
Осы шешімдерге жауапты Ысқақов 2022 жылдың қазан айында өз еркімен қызметінен кетіп, ал оның орнын бұрын "өнеркәсіпті дамыту қорын" басқарған Нұрлан Байбазаров алды. Жаңа басшы ешқандай мәлімдеме жасаған жоқ, ол өзінен бұрынғы реформалардың маңыздылығына күмән келтірмеді.
Қарапайым тұрғындар үшін "негізгі бизнес-процестерді реформалау" деген не екені белгісіз. 2022 жылы мемлекеттік ұйымдар мен ұлттық компаниялар несиелерді мақұлдауды тоқтатты, бірақ бұған дейін жасалған мәмілелер қайта қаралмады. Қаражаттың қаншалықты орынды жұмсалғаны және олар үшін кім жауап беретіні әлі белгісіз. Қазақстанның Даму Банкі әлі де жабық ұйым болып қала береді.