«Ауыр дерттілерге бөлінетін ақша неге қысқаруы керек»: Аймағамбетов Әлназарованың министрлігіне шүйлікті

Сырым Қаржас

Онкологиялық науқастарды емдеуге, гемодиализге, паллиативті көмекке бөлінетін бюджет қаражатын қысқартудың орнына Денсаулық сақтау министрлігі басқа шаралар арқылы жүздеген миллиард үнемдей алады. Депутат Асхат Аймағамбетов осылай деп жазба қалдырды. Ол Жоғарғы аудиторлық палатаның есебіне назар аударуға шақырады, деп хабарлайды Ulysmedia.kz. 

коллаж Ulysmedia

ПАЛАТАНЫҢ ЕСЕБІ

Аймағамбетов Жоғары аудиторлық палатаның талдауын оқып, қорытынды жасауды ұсынады.

– Дәрі заттарымен қамтамасыз ету тиімділігі аудитінің қорытындысы бойынша Қазақстанның фармацевтикалық нарығының көлемі 2023 жылы соңғы 5 жылда 2 есе ұлғайып, 1 трлн теңгеге жақындағаны анықталды. Бұл ретте 2019-2023 жылдары тұтынылған өнім саны 10% ғана өскен (651-ден 715 млн қаптамаға дейін), – дейді ол.

Бұл бағытта келесі кемшіліктер анықталған:

  • Дәрілік заттар тізбесінде баламаның болмауы (сатып алудың 60%-на бір өнім беруші қатысқан).
  • Баға белгілеу бойынша растайтын құжаттардың және негізсіз сауда үстемелері болмаған.

Қазақстандағы фармацевтикалық препараттар бағасының Ресей мен Қырғызстанмен салыстырғанда асып кетуінің мынадай мысалы бар:

  • Парацетамол 0,5 г, №10" — Ресейде 59,4 теңге, Қазақстанда 144,2 теңге, Қырғызстанда 90 теңге.
  • Ацетилсалицил қышқылы (Аспирин) 0,5 г, №10" — Қазақстанда 75,9 теңге, Ресейде 52 теңге, Қырғызстанда 49 теңге.
  • "Терафлю №10" — Қазақстанда 3 325,5 теңге, Ресейде 2 285 теңге, Қырғызстанда 2 548 теңге.

– Отандық өндірушілердің (ОТП) бағасынан асатын шетелдік өндірілген препараттарға бағаны нақты жеткізусіз тіркеу фактілері анықталған, бұл бағаны жасанды түрде көтеру тәуекелдерін тудырады және олардың бастапқы препараттар деңгейіне дейін төмендеуіне жол бермейді. Есептеулері бойынша: сауда үстемелерін қалыптастырудың бірыңғай тәсілі қомақты соманы үнемдеуге мүмкіндік береді, – делінген есепте.

Денсаулық сақтау министрлігі жалпы және биосимилярлы препараттар құнының тиісінше, 70%-дан және 90%-дан аспайтын бастапқы препараттар құнына қатынасын шектейтін талапты алып тастаған. Соның салдарынан жекелеген генериктердің шекті бағасы бастапқы препараттардың құнынан 10-нан 52% қымбаттаған. (Диклофенак 52%, Цефтриаксон 43%, Салбутамол 43%, Ибупрофен 13%, Моксифлоксацин 10%).

МӘСЕЛЕ НЕДЕН ТУЫНДАДЫ

Онкологиялық науқастар үшін бюджетті қысқарту мәселесін Денсаулық сақтау министрлігі көтергелі біршама дау туындаған. Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова Қазақстандағы онкологиялық қызмет мәселелері талқыланып жатқан Мәжіліске келмеген еді. 

Денсаулық сақтау министрлігі кенеттен онкологиялық ауруларды емдеуге арналған бюджетті 20% қысқартуға шешім қабылдағаны белгілі болды. Бұл туралы депутат Асхат Аймағамбетов мәлімдеді, ведомствоны осындай маңызды шешім «кулуарлық» және талқылаусыз қабылданғаны үшін сынға алды.

Оның айтуынша, министрлік бұл адам өміріне қатысты екенін баса айтып, қарама-қайшы шешімдер қабылдайды.