Соғыстан қажу: Украинаға көмек азая бастады

Меліс Сейдахметов

Ресейдің Украинаға басып кіруі екі елге де ауыр шығын әкелген ұзаққа созылған соғысқа айналды. Украинаның серіктес елдері де соғыстың әсерінен қажи бастады. Әскери және қаржылық көмек бәсеңдегендіктен, Украина әскері Ресейдің шабуылына төтеп беру үшін өз күшін сақтауға мәжбүр, деп хабарлайды Ulysmedia.kz 

Getty Images

ӘСКЕРИ ҚОЛДАУДЫҢ БӘСЕҢДЕУІ

ВВС мәліметінше, Украинаға көрсетілетін әскери қолдау негізінен оқ-дәрілер мен әуе қорғанысына қажетті қару-жарақпен шектелуде. Украина президенті Владимир Зеленский соңғы жарты жылда уәде етілген техниканың 10%-ын ғана алғанын айтты. Жеткізілімдердің кідірісі қаржының жетіспеуінен емес, логистикалық мәселелерден туындағанын атап өтті.

АУЫР ТЕХНИКА ТАПШЫЛЫҒЫ

Батыс елдері ауыр әскери техниканы аз жеткізуде. Алып жатқан негізгі техника – оқ өткізбейтін машиналар мен кейбір әскери көліктер. Германияның Rheinmetall компаниясы тек 20 дана Marder бронды машинасын жеткізген. Алда Австралия ескірген M1A1 Abrams танктерін жеткізуді жоспарлауда, бірақ оның барлығы Украинаға толық жетпеуі мүмкін.

УКРАИНА ӨНДІРІСІНІҢ МҮМКІНДІКТЕРІ

Украина әскери қажеттіліктерінің бір бөлігін ғана өндірістік қуатымен қамтамасыз етіп отыр. Мысалы, Tatra жүк көліктерінің шассилеріне орнатылған 20 дана «Богдана» артиллериялық қаруын ай сайын шығарады. Сонымен қатар, Украинада немістің Rheinmetall компаниясының үш зауыты салынып жатыр, оның ішінде бір зауытта жақында Lynx бронды техникасын өндіру жоспарлануда. Бірақ әскери сарапшылар Украина өз өндірісін дер кезінде кеңейтпегендіктен, Батысқа тәуелділіктің өскенін атап өтуде.

СОҒЫС ШЫҒЫНДАРЫ

Екі жақтың да әскери техника шығындары өте жоғары. Қыркүйек айында Украинаның 202 бронды техникасы, қазанда 163 әскери техникасы жойылған. Ресейдің де шығындары елеулі – соңғы мәліметтерге сәйкес, бір ай ішінде 54 танк және 114 жаяу әскер машинасы жоғалтқан.

УКРАИНАНҢ ҰЗАҚМЕРЗІМДІ СТРАТЕГИЯСЫ

Украина жағы Ресейдегі стратегиялық нысандарға, мұнай өңдеу зауыттарына және әскери қоймаларға соққы беруді жоспарлап отыр. Сол үшін ұзақ қашықтыққа арналған ұшқышсыз ұшақтар өндірісін арттыруға көп қаржы құйып жатыр.

БАТЫСТЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ КӨМЕГІ: КЕЛЕШЕКТЕГІ ҚИЫНДЫҚТАР

Батыс елдерінің қаржылық қолдауы да қысқаруы мүмкін. Германия және Франция 2025 жылы көмекті қысқарту жоспарын қарастыруда. АҚШ-тағы саяси жағдай да көмектің көлеміне әсер етуі мүмкін. Кейбір батыс елдері Ресейдің бұғатталған активтерін пайдалану немесе НАТО арқылы Украинаға қосымша қаражат бөлуді ұсынғанымен, оны іске асыру қиын деп бағаланды.

ЗЕЛЕНСКИЙДІҢ “ЖЕҢІС ЖОСПАРЫ”

Зеленский қазан айында серіктес елдерге Украинаның соғыста жеңіске жетуіне көмектесу үшін жаңа жоспар ұсынған. Жоспарға сәйкес, Украинаға әскери қолдауды арттыру қажет, бірақ бұл ұсыныс айтарлықтай қолдау тапқан жоқ. Сарапшылар, әсіресе Financial Times, бұл жоспарды тек көмекке үміт арту ғана деп сипаттады.

ШЕШУШІ РӨЛ

Ресей мен Украина арасындағы бұл соғыста табысқа жету үлкен экономикалық және адами шығындарды талап етеді, сондықтан серіктес елдердің көмегі шешуші рөл атқарады. Алайда, көмек көлемі қысқарса, Украина әскері соғыста қиындықтарға тап болуы мүмкін.