Депутат Екатарина Смышляеваның айтуынша, одан көп телефонды декларациялау керек, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева елге смартфондарды әкелуде лимит енгізуді ұсынды. Оның айтуынша, жеке азаматтар қооданыс үшін жылына екі құрылғыдан артық әкелмеуі тиіс.
Смышляева осы тақырыпта депутаттық сауал қойды. Айтуынша, 2024 жылы біздің елге заңсыз немесе "сұр" схемалар бойынша әкелінген мобильді құрылғылардың үлесі бүкіл нарықтың 64 пайызын құраға. Осылайша, тек қосылған құн салығы бойынша мемлекет шамамен 100 миллиард теңгеден қағылған.
Құрылғылар елге кедендік рәсімдеусіз әкелінеді немесе түпнұсқалардың орнына арзан контрафактілерді сатады. Гаджеттер ресми түрде әкелінуі мүмкін, бірақ құжаттарда олар бағаны төмендетеді, қымбат флагмандық смартфондар бюджеттік модельдер ретінде ресімделеді. Алаяқтар ресми құрылғының бірегей нөмірін көшіріп, оны заңды етіп көрсету үшін контрабандалық телефонға тағайындайды. Бір кодта 5-6 заңсыз құрылғы болуы мүмкін. Кейде кодтар жылдар бойы жергілікті құрылғыларды бастан кешіреді. Жаңа телефонды код бойынша тексергенде, ол 10 жыл бұрын жасалған деген әңгімелер жиі естіледі. Шекарадан өткізер кезде басқа біреудің немесе жалған төлқұжаттарды салық төлемей-ақ көбірек телефон әкелу үшін пайдаланады, - деді депутат.
АҚ ТІЗІМ МЕН ҚАРА ТІЗІМ
Смартфоныңыздағы маңызды функцияны тексермесеңіз 2025 жылғы наурыздан бастап телефоныңыз істемей қалуы мүмкін екені кеше хабарланған еді. Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі жаңа ереже бекіткен. 2025 жылдың 24 наурызынан бастап күшіне енетін өзгерістерге сәйкес, елде смартфондардың “қара тізімі” пайда болады.
Идентификациялық кодтар базасының операторы (БДИК) құрылғылардың ұялы байланыс желілерінде заңды түрде қолданылуын тексереді. Егер құрылғы ресми дүкеннен сатып алынып, барлық салықтар мен кедендік төлемдер төленген болса, ол “ақ тізімге” енеді. Егер құрылғының шығу тегі күмән тудырса (мысалы, IMEI-код қайталанса), оны “сұр тізімге” енгізеді. Пайдаланушыға 30 күн ішінде мәселені шешуге уақыт беріледі. “Ақ тізімге” қосылу үшін заңды сатып алынғанын растайтын құжаттар ұсынылуы керек.