Қазақстан 2023 жылдың бірінші тоқсанында солтүстік көршісіне тәуелділігін азайту мақсатында Ресейді айналып өтіп, мұнай экспортын арттырды. Бұл туралы reuters.com сайтына сілтеме жасап Ulysmedia.kz хабарлайды.
Басылым Қазақстан мұнайының Каспий теңізі мен Кавказ арқылы экспорты салыстырмалы түрде аз болғанымен, Мәскеу Украинадағы соғысты бастағаннан бері оның күрт өскенін жазады.
«Бұрынғы кеңестік мемлекеттердің ішінде Ресеймен құрлықтағы ең ұзын шекарасы бар Қазақстан көршісін алшақтатпай, Ресейге тәуелділікті азайту үшін жіңішке сызықты ұстануда.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Украинаның Ресей аннексиялаған аймақтарын мойындаудан бас тартып, Қазақстанның Ресейге тәуелділігін, оның ішінде мұнай құбырлары мен порттарының үлкен желісін шектеуге тырысты”, – делінген ақпарат көзінде.
Reuters агенттігі Ресейді айналып өтетін негізгі бағыт – Каспий теңізіндегі Ақтау портынан Әзірбайжанның Бакуіне мұнай жөнелту 2022 жылдың сәйкес кезеңіндегі 28 875 тоннадан қаңтар-наурызда 163 436 тоннаға өскенін көрсетті.
«Қазтеңізкөлікфлоты» мемлекеттік көлік компаниясының Reuters агенттігіне хабарлауынша, қаңтар мен наурыз аралығында Баку-Тбилиси-Джейхан мұнай құбыры арқылы қосымша 104 мың тонна мұнай тасымалданған.
Сондай-ақ Қазақстан Қытайға айына 80 000 тоннадан астам мұнай жеткізеді. Өткен жылы Қазақстан мұнайының Ресейден басқа бағыттар бойынша экспорты 1,8 миллион тоннаға (тәулігіне 36 000 баррель) жетті, бұл 2021 жылмен салыстырғанда 638 000 тоннаға көп.
Қазақстан мұнайы Ресейдің шикі мұнайына қарағанда Батыстың санкцияларына ұшырамайды, дегенмен санкциялар кейбір қазақстандық өнімдерге қиындық тудырды.
"Ресей порттары еуропалық сатып алушылар үшін “улы” болып қала береді, сондықтан мұнай компаниялары өз қауіпсіздіктері үшін (Ресей мұнай құбырының монополиясы) байланысы жоқ бағыттарды іздеуде", - деді Қазақстаннан мұнай сатумен айналысатын батыстық трейдер.
Қазақстаннан мұнайды экспорттаудың негізгі және ең тиімді бағыты оны Ресейдің Қара теңіз терминалы арқылы әлемдік нарыққа жеткізетін Каспий құбыр консорциумы (КҚК) болып қала береді.
Өткен жылы КҚК арқылы жеткізілімдер 1%-ға азайып, 51,99 млн тоннаға дейін төмендеді, бірақ олар әлі де Қазақстаннан мұнай экспортының жалпы көлемінің 80%-дан астамын құрайды.
Еске салайық, 20 сәуірде «Қазтрансойл» мұнай тасымалдау тарифін көтеруді жоспарлап отырғаны белгілі болды.