Мүдделер қақтығысы немесе Алматы сәулетшілері неден қауіптенеді

Ulysmedia

Бүгін Алматылық сәулетшілер Kazakhstan Press club брифингінде құрылыс кодексінің жобасына қатысты алаңдаушылық білдіріп, оған ірі құрылыс салушылар "лобби жасап отырғанын" мәлімдеді. Олар ғимараттарды тексеруге келгенде қазіргі проблемаларды көрмейді дейді...

ulysmedia

Жобада не дұрыс емес

Қазақстан Сәулетшілер одағының бірінші вице-президенті Ғабит Садырбаев 200 беттен тұратын құжатты көрсетіп, ондағы түбегейлі қателіктерге назар аударды.

– Мысалы, тұрғын үй қатынастары бойынша үлестік қатысуды өзін-өзі реттейтін бір ұйым айналысады делінген. Мұндай орган негізі атымен жоқ . Біз бұл баптарға кім лобби жасайтынын және қандай мақсаттарды көздейтінін білеміз – ол ірі құрылыс компаниялары. Яғни, олар өздері жобалайды, өздері сараптамалық қорытындыдан өтіп, өздері үкім шығарады, - деді Ғабит Садырбаев.

Сәулет докторы Алексей Әбілов бұл құжат қазіргі проблемалардың шешімін көрсетуі керек деп санайды: экологиялық дағдарыс, халықтың табиғи және антропогендік апаттардан қауіпсіздігі, халыққа қолайсыз орта.

– Ұсынылған жоба көптеген позициялар бойынша сын-қатерлерді шешуді көрсетпейді, өйткені ол негізінен сәулет-қала құрылысы қызметінің саласын екінші орынға қоя отырып, ірі құрылыс бизнесінің мүдделеріне бағдарланған, — деді Әбілов.

Сейсмикаға арналған шағын бөлім

Сәулетшілер бірнеше ұсыныс жасады, соның ішінде қала құрылысы құжаттамасын жасаушылардың мәртебесін, олардың құқықтары мен міндеттерін, шешім қабылдаудағы рөлін белгілеу қажеттілігі.

Журналистерді жобада сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету тұрғысынан не дұрыс емес екендігі қызықтырды. Өйткені, осы жылдар бойы қандай да бір нормалар болды. Біздегі жағдай Түркияға ұқсас. Онда алапат жер сілкінісі немен аяқталғаны белгілі. Жаңа жоба болғандықтан, онда олқылықтар жойылады деген үміт болды.

Құрметті сәулетші Аркинжан Мәметов Кодексте сейсмикалық қауіпсіздікке қатысты "бөлім тым қысқа" екенін атап өтті.

  - Иә, бізде оңтүстік-шығыста сейсмикалық қауіпті аймақтар бар деп жазылған. Сейсмикалық картаны әзірлеу қажет. Бұл микросейсморайондау деп аталады. Яғни, кез-келген құрылысты бастау үшін қажет аспектілер. Бірақ ол жалпылама ғана жазылған. Болды, - деп түсіндірді Мәметов.

Сәулетшілер одағының бірінші вице-президенті Ғабит Садырбаев жер сілкінісі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету бірінші кезектегі міндет деп санайды.

- Мұны қала құрылысшылары, сәулетшілер, ТЖМ және басқа да қызметтер бірлесіп жасауы керек — қалай жетекшілік ету керек, қайда жиналу керек, қайда болады. Яғни, әр адамға және әр пәтерге жоспар немесе схема жасалуы керек. Қандай салдары бар, қайда эвакуациялау керек, қайда, қандай жағдайлар болуы мүмкін? Бұл шұғыл жұмыс болуы керек еді, — деді Садырбаев.

Кім жауап береді?

Журналистер жаңа тұрғын үй кешенін пайдалануға беруге кім жауапты екенін білуге тырысты.

  - Бұрын болған қабылдау актісінде 28 қол қоятын. Бұл бос уақыт кетіру ештеңегі білдірмеді. Қазір меншік иесі, техникалық және авторлық қадағалау  (құрылыс салушы — шамамен. автор) қабылдайды және олар сот алдында  жауап береді. Бұрынғы 28 адам ешқандай жауапкершілік алмаған-тын. Бұл бөлімде заң, менің ойымша, қатал, орынды. Бүгінгі таңда бізде бар үйлердің сапасы жаман емес. Материалдар сертификатталған. Бұрын негізгі материал, темірбетон бойынша қиындық туындаған. Қазір сапалы бетон дайындайтын жақсы фирмалар бар, - деді Ғабит Садырбаев өз жауабымен.

Ал бұл қабылдау актісіне ТЖД неге қатыспайды? - деді журналист.

- Өрт қауіпсіздігін бақылауы бойынша міндетті түрде қатысады, - деп толықтырды сәулетші Аркинжан Мәметов.

Ulysmedia.kz тілшісі неліктен сәулетшілер наразылық білдіру үшін тап қазір жиналды, деген сауал қойды. Өйткені, үйлер бұрыннан салынып жатыр, ал тәуелсіз сарапшылар талапқа сай келмейтін тұстарын енді ғана айтуда. Мұның бәрі кәсіби қоғамдастықтың үнсіз келісімімен жасалды ма, әлде журналистер оларды естімеді ме? Брифингке қатысушылар бұл сұрақты жауапсыз қалдырды.