Ұялы байланыс операторлары, тегін болған соң, 112 қызметінен SMS-хабарламаларды абоненттерге жылдам жеткізуге мүдделі емес, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Мәжіліс алаңында журналистер Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Асхат Оразбековтен неліктен жер сілкінісі кезінде құтқару қызметінің хабарлары төтенше жағдайдан 4 сағаттан соң алматылықтарға жеткенін сұрады.
Оның айтуынша, байланыс операторлары Азаматтық қорғау заңының 6-бабына сәйкес, жаппай SMS-хабарлама жіберуге міндетті. Олар бұл хабарламаны жібереді, бірақ операторлар бұл SMS-ті жеткізу жылдамдығына жауап бермейді.
Технологияның проблемасы - SMS бірнеше сағат ішінде баяу жетеді. Төтенше жағдай режимінде азаматтарды оқиға, жағдай туралы жедел хабарлау, оларды бір жерге жіберу, қандай да бір шарттарды қайдан табуға болатындығы туралы ақпарат беру мүмкін емес, - деді вице-министр және 112 ұялы байланыс операторлары өз есебінен хабарлама жіберетінін айтты.
Мәселені шешу үшін Қазақстан смартфон экранының жоғарғы жағында пайда болатын жедел хабар алмасу жүйесін енгізуді жоспарлап отыр.
2017 жылы да зілзала туралы ескертілмеді
Бізде мұндай шешім Қазақстанда да бар, бұл өнімді операторлар жасап қойған. Төтенше жағдайлар министрлігімен бірге операторлар сынақтан өткізген. Бұл шешім шынымен де бірнеше секунд ішінде операторлар арасында таратылады, ол қай жерде орын алатынына байланысты – базалық станцияларда, белгілі бір аумақта, нүкте бойынша таратылуы мүмкін, - деп атап өтті Оразбеков.
Бұл жүйені енгізу үшін мемлекет тарапынан қаржы қажет болатынын айтты, бірақ нақты соманы атай алмады.
Сондай-ақ журналистер 2017 жылы Алматыда дәл осындай жер сілкінісі болғанын, кейін қала тұрғындарына ешқандай хабарлама келмегенін де еске алды. БАҚ өкілдері соңғы 6 жылда мемлекеттік органдар азаматтардың қауіпсіздігіне қатысты мәселелерде неліктен ешқандай технологияны енгізбегенін сұрады.
Мен 2017 жылы болған оқиғаны айта алмаймын. Мен өз жауапкершілігімнен бас тартпаймын, 2017 жылдың ақпаратын көтеремін, біз оны талдап, сіздерге ұсынатын боламыз, - деді вице-министр.
Нұрәлі Әлиевтің қандай қатысы бар?
Бұған дейін алматылық ескерту жүйесі мен Қазақстанның бұрынғы президентінің жиен немересі Нұрәлі Әлиевтің қандай байланысы бар екені белгілі болған еді. 2022 жылы Төтенше жағдайлар департаменті TNS-INTEC компаниясымен жер сілкінісін алдын ала хабарлау жүйесін орнату туралы келісімге отырды. Компанияның құрылтайшысы Darmen Holding, түпкілікті иесі Нұрәлі Әлиев екені нақтыланды деп жазады Nege.Aqsha телеграм каналы.
Қол қойылған құжаттарға сәйкес, компания Алматыда 28 станция орнатуы керек еді. Жоба бойынша станциялар Төтенше жағдайлар министрлігі мен Сейсмология институтына жер сілкінісінің жақындағаны туралы алдын ала сигнал беруі керек еді. Сондай-ақ халықты мобильді қосымша арқылы хабардар ету талап етілді. Алайда, шын мәнінде алматылықтар сирена дыбысын естімеген және алдағы жер сілкінісі туралы SMS-хабарлама алған жоқ.
Олар қанша қаражат жұмсады?
Сонымен қатар Алматы күшті жер сілкінісін ерте хабарлаудың автоматтандырылған жүйесін құруға 1,1 млрд теңге жұмсағаны белгілі болды. Алматы қаласының Төтенше жағдайлар департаменті 2022 жылы келісімшартқа қол қойып, ол орындалып, ақша 2023 жылдың соңында төленді.
Антикор бұл факті бойынша тергеу жүргізетіндерін мәлімдеді.