Қараша айында Қазақстанда әлеуметтік маңызы бар азық-түлік түрлерінің бағасы тоқтады. Айдың бірінші аптасында азық-түліктің 19 түрінің 8-де баға 0,4 пайызға, ал тағы бес тауар түрі 1-2 пайызға көтерілді, деп хабарлайды Ulysmedia.kz порталы Energyprom.kz ақпарат көзіне сілтеме жасай отырып.
Жалпы, сарапшылардың зерттеуінше, жыл басынан бері азық-түлік себеті бойынша баға өсімі 10,4 пайызды құраған.
Қазан айында Қазақстанда инфляция деңгейі 8,9 пайызға жетіп, оның мұндай көрсеткішіне азық-түліктің қымбаттауы әсер етті. Азық-түлік тауарлары бір жыл ішінде 11,3 пайызға (жыл басынан бері 8,2 пайызға) қымбаттады.
Биыл азық-түліктің қымбаттауы - бұл жалпы әлемдік үрдіске тән. Үкімет мүшелері де осыны шексіз сөз етіп жүргені белгілі. Айтса айтқандай, Еуроодақта қазан айында азық-түлік 2 пайызға, АҚШ-та 5,3 пайызға қымбаттады. БҰҰ Азық-түлік және ауыл шаруашылығы ұйымының (ФАО) азық-түлік бағаларының индексі қазан айында 133,2 тармақты құрады. Бұл - қыркүйектегі көрсеткіштен 3,9 тармаққа (3 пайыз) және 2020 жылғы қазан көрсеткішінен 31,8 тармаққа (31,3 пайыз) жоғары. Өсім, ең алдымен, өсімдік майлары мен дәнді дақылдарға әлемдік бағаның өсуіне байланысты болып отыр.
Қазақстанда бидай бағасы бір жылда 16,5 пайызға, ұн-жарма және крахмал өнімдерін өнеркәсіптік өндірушілердің бағасы 16 пайызға өсті. Дайын ұнға баға 10,4 пайыздық өсімді көрсетті.
Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының тізімінде күнбағыс майы, көкөністер, қант және қарақұмық жармасы қымбаттады. Бұл санаттарда агроөнеркәсіптік кешен өнімдерін өндірушілер, сондай-ақ өңдеу сегментін өндірушілер бағасының күрт өсуі байқалады. Мысалы, күнбағыс майы бөлшек саудада жылына 56,2 пайызға қымбаттады. Бұл ретте ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердегі күнбағыс тұқымдары 40,6 пайызға қымбаттаса, ал майлар мен майларды өнеркәсіптік өндірушілер өз өнімдерінің бағасын бірден 59,3 пайызға көтерген.
Сонымен бірге, шикі сүтті де фермерлер бір жылда 10,2 пайызға өсірді. Сүт пен ірімшікті өңдеу сегментінде бағалар тек 4,6 пайызға өсті, осының нәтижесінде бөлшек саудадағы сүт бағасы тек 5-8 пайызға қымбаттады.
Егер өнімдер Қазақстанда өндірілмесе, баға тіпті құбылады екен. Қант өндірушілер өз өнімдерінің құнын 14 пайызға арттырса, ал бөлшек саудада қант 25 пайызға қымбаттады. Сонымен қатар, биыл үш тоқсанының қорытындысы бойынша жергілікті қант зауыттары сектордағы сұраныстың тек 44,5 пайызын жапты.