Қазақстандықтар жеңілдік үшін несиеге батып жатыр

ТОЛЫҒЫРАҚ

Prosper Pay және Biometric.Vision компанияларының бірлескен зерттеуіне сәйкес, қазақстандықтардың шамамен 25%-ы «Жомарт жұма» кезінде тауарды жеңілдікпен алу үшін несие рәсімдейді.

Онлайн сауалнамаға еліміздің әр өңірінен 18–55 жас аралығындағы 1500 адам қатысқан. Нәтижесінде:

• Қатысушылардың үштен бірі кемінде бір рет арнайы акция үшін қарыз алған.
• 30%-ы мұны жалақыға дейінгі қаражат жетіспеушілігімен түсіндірген.
• Бір бөлігі отбасына қажетті тауарды жеңілдіксіз сатып алуға шамасы жетпегендіктен несие алған.
• 31%-дан астамы «мүмкіндікті жіберіп аламын» деген эмоциялық қысымнан қарызға барған.

Зерттеу көрсеткендей, қарыз алғандардың жартысынан көбі кейін қаржылық қиындыққа тап болған: кейбірі қайтадан жалақыға дейін ақша жетпей қалған, кейбірі төлемді есептемей, қарызды кешіктірген. 27% респондент несие салдарынан қаржылық күйзеліс пен бюджет жоспарлаудағы қиындықты мойындады.

Бір реттік тиімді сатып алу көбіне қосымша шығынға әкеледі – пайыз, комиссия, айыппұлдар. Респонденттердің жартысы: «Егер жұмыс берушіден жалақының бір бөлігін алдын ала алуға мүмкіндік болса, несиеге жүгінбес едік» деп жауап берген.

Сонымен қатар зерттеуде «Жомарт жұма» кезінде онлайн-сатылымның өскені және цифрланумен бірге алаяқтардың белсенділігі артқаны атап өтілді.