2026 жылдан бастап Қазақстанда жылжымайтын мүлік нарығына қатысты бірқатар маңызды жаңашылдық күшіне енеді. Өзгерістер сатушыларға, сатып алушыларға, жалға берушілерге және құрылыс компанияларына тікелей әсер етеді, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Сату кезіндегі салық көбейеді
Жаңа Салық кодексіне сәйкес, пәтер немесе үй сатқанда салық төлеу талаптары қатаңдайды. Салық екі шарт бірдей орындалғанда ғана салынады:
– мүлік пайдамен сатылса (сатып алған бағадан қымбатқа өтсе);
– ең төменгі иелік ету мерзімі сақталмаса.
2026 жылдан бастап бұл мерзім 2 жыл болып белгіленеді. Сонымен қатар прогрессивті салық шкаласы енгізіледі:
– 36,7 млн теңгеге дейінгі пайдаға (8500 АЕК) — 10%;
– одан асқан бөлігіне — 15%.
Жалға берушілер үшін жаңа мүмкіндік
2026 жылдан бастап тұрғын үйді жеке кәсіпкер (ЖК) ашпай-ақ, өзін-өзі жұмыспен қамтыған ретінде жалға беруге болады. Бұл жағдайда:
– табыс салығы — 0%;
– әлеуметтік аударымдар — 4%.
«Сән-салтанат салығы» енгізіледі
Жалпы құны 450 млн теңгеден асатын жылжымайтын мүлік иелері үшін мүлік салығы өседі. Салықты есептеу кезінде мемлекеттік бағалау құны алынады, ол әдетте нарықтық бағадан төмен болады.
Тұрғын үй бағасы өсуі мүмкін
Құрылыс компаниялары ҚҚС бойынша жеңілдіктен айырылады. 2026 жылдан бастап олар тұрғын үйді сату кезінде 0% емес, 16% мөлшерлемемен ҚҚС төлейді. Сарапшылардың пікірінше, бұл тұрғын үй бағасының шамамен 10%-ға дейін қымбаттауына әкелуі мүмкін.
Қолма-қол есеп айырысуға тыйым салынады
2026 жылдан бастап салынып жатқан үйден пәтерді тек банк арқылы, қолма-қол емес есеп айырысу жолымен ғана сатып алуға болады. Қолма-қол төлемге толық тыйым салынады.
Сонымен қатар құрылыс салушылар пәтерді тек:
– Бірыңғай оператордың кепілдігі, немесе
– әкімдіктің рұқсаты болған жағдайда ғана сата алады.
Тек осы шарттар орындалса, үлестік қатысу шарты (ДДУ) жасалады.
Жаңа үйлерге кепілдік мерзімі ұзартылады
2026 жылы жаңа Құрылыс кодексі күшіне енеді. Негізгі өзгеріс — тұрғын үйлерге берілетін кепілдік мерзімі 2 жылдан 5 жылға дейін ұлғаяды. Бұл кезеңде құрылыс салушы анықталған кемшіліктерді өз есебінен жоюға міндетті болады.
Сонымен бірге тірек конструкцияларына, шатырға және қасбетке кепілдікті 10 жылға дейін ұзарту мәселесі қарастырылып жатыр.
Бұл өзгерістер жылжымайтын мүлік нарығындағы ережелерді қатаңдатып, ашықтықты арттыруды көздейді.