Табыстың төмендеуі, кедейлік және үйсіздік: 10 жылда Қазақстанда не өзгерді

Ғалиасқар Думан

Соңғы 10 жылда қазақстандықтардың табысы төмендеп, көптеген азаматтар кедейшілік пен баспана мәселесіне тап болды. Бұл туралы Ulysmedia.kz саралап көрді.

Ulysmedia коллажы

10 жылда Қазақстанның өмірі қалай өзгерді

Жан басына шаққандағы ЖІӨ:

  • 2013 – $13
  • 2023 – $13 233

Орташа жалақы

  • 2013 ~ 720 доллар
  • 2023 ~ $660 (ағымдағы бағамдар бойынша)

Кедейлік деңгейі

  • 2013 – 2,9%
  • 2023 – 5,1%

Жұмыссыздық

  • 2013 – 5,2%
  • 2023 – 4,9%

Өмір сүру ұзақтығы

  • 2013 жыл – 70,5 жыл
  • 2023 – 74,4 жыл

Сыбайлас жемқорлық индексі

  • 2013 жыл – 26/100 (140 орын)
  • 2023 – 36/100 (102 орын)

Джини коэффициенті бойынша әлеуметтік теңсіздік

  • 2013 – 28.8
  • 2023 – 27,5 (орташа теңсіздік)

Экология (ластаушы заттардың шығарындылары)

  • 2013 жыл – 2 457,5 мың тонна
  • 2023 жыл – 2 257,5 мың тонна

Тұрғын үй құны ($/м²)

  • 2013 ~ 450 доллар
  • 2023 ~ 765 доллар

Қылмыс

  • 2013 жыл – 300 мың қылмыс
  • 2023 – 140 мың (75 орын)

Денсаулық сақтауды қаржыландыру (ЖІӨ %)

  • 2013 – 2,3%
  • 2023 – 4% (ЭЫДҰ (Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы) мәліметтері бойынша – 6%)

Білім

  • 2013 жыл – 93 елдің арасында 69 орын
  • 2023 жыл – 62 орын

Демократияның болмауы

  • 2013 жыл – 143 орын, авторитарлық режим
  • 2023 жыл – 128 орын, авторитарлық режим

БАҚ еркіндігі индексі

  • 2013 – 160 орын (тегін емес)
  • 2023 – 134 орын (тегін емес)

Контекст

Бұған дейін сарапшылар Астанада салыстырмалы түрде бай және кедей азаматтардың табысы арасындағы алшақтық күрт өскенін хабарлаған. Сондай-ақ Қазақстанда кедейлер саны көбейіп кеткенін жаздық.

Қазақстанның Ұлттық статистикалық бюросы жүргізген зерттеуге сәйкес, ел азаматтарының 4,4 пайызы дұрыс тамақтануды қамтамасыз етуге қаражаттың жоқтығына алаңдаушылық білдірген.

Сонымен қатар, Қазақстанда жылжымайтын мүлік пен жалға берілетін тұрғын үй бағасының өсуі жалғасуда.